19e LINIE

ZIJNE GESCHIEDENIS

Het is het eerste van de tijdens den oorlog gevormde regimenten dat, door zijn eigen wapenfeiten, den nestel in de kleur der Leopoldsorde heeft verworven.

Het 19^e Linie werd op 25 December 1916 gevormd bij ontdubbeling van het 13^e. Luitenant-kolonel Hollmann nam er het bevel over en het 13^e en 19^e vormden de 13^e brigade infanterie (IV^e Legerdivisie).

Pas gevormd, gaat het 19^e de eerste linie bezetten in de sectors van Ramskapelle (December 1916), Boezinge (Mei 1917) en Merkem (November 1917). Laatstvermelde sector verdient een gansch bijzondere vermelding. Het terrein, omgewoeld door de geweldige voorbereiding tot het Fransch offensief van ‘t einde van den zomer en den herfst 1917, is nog slechts een modderzee, gevormd door granaatkuilen die elkaar raken en waarin de infanteristen, om niet te verzinken, zich in groepen van drie of vier man, met een touw aaneengebonden, moeten voortbewegen. Buitendien houdt de vijand, die nieuwe aanvallen vreest, onze troepen onder een helsch vuur en voert hij herhaalde raids uit, onder andere die van 28 November 1917, op den post « Epernon », waarbij het II^e bataljon, van het 19^e zich onderscheidt ten koste van buitengewoon zware verliezen.

In Apríl 1918 komt de 10^e Infenteriedivisie (IV^e Legerdivisie), ingevolge de uitbreiding van het Belgisch front, in den sector van Kortekeer, ten Zuiden van de zone van Merkem. Den 17^e April 1918 heeft het Duitsch offensief plaats tegen de Belgische III^e en IV^e Legerdivisie. « In den loop van dien gedenkwaardigen dag hebben het 13^e en het 19^e Linie, die slechts sedert enkele uren een nauwelijks georganiseerd gedeelte van het front bezetten, zegevierend weerstand geboden aan den geweldigen en onverwachten aanval van den vijand. » (Legerdagorder der 10^e Infanteriedivisie.) Ter herinnering aan dit wapenfeit kreeg het 19^e de toelating om « Merkem » op zijn vaandel te schrijven.

Nadat het van Juni tot September 1918 den sector van Diksmuide had bezet, neemt het deel aan de twee phasen van het offensief in Vlaanderen.

Eerste phase: 28 September. – Wijl het 19^e de reserve uitweekt van de noordelijke aanvalsgroep, worden zijne batoljons, van 29 September af, als versterking voor verschillende regimenten der 1^e Legerdivisie, in de omgeving van het Bosch van Houthulst, in den strijd gewikkeld. Door zijn schoon gedrag gedurende die verrichtingen, heeft het regiment verdiend de vermelding « Zarren » op zijn vaandel te schrijven.

Tweede phase: 14 Octobor. – Het 19^e dat eerst als reserve der divisie was geplaatst, krijgt opdracht om van af 15 Octobor de beslissende manœuvre uit te voeren, ‘t is te zeggen, de spoorlijn Oostende-Torhout te bemachtigen, zoodat de vijand zal gedwongen zijn Vlaanderen te ontruimen.

Die manœuvre wordt op 15 en 16 October verwezenlijkt door de verovering van het bosch van Wijnendaal. Deze verrichting werd snel uitgevoerd, niettegenstaande den hardnekkigen weerstand der Duitschers die zelf ook begrepen hebben dat, in dien slag, de gansche Belgische kust op het spel staat.

Den 16ⁿ October is de partij gewonnen en, ter herinnering aan zijne heldendaden gedurende die roemrijke dagen, zal het 19^e « Handzame » op zijn vaandel borduren.

Vanaf 17 October trekt de vijand in allerijl achteruit en het 19^e herneemt zijnen opmarsch. Den 20ⁿ October is het in linie opgesteld langs het afleidingskanaal der Leie, voor Merendree. Na tien dagen stabilisatie onder een uiterst moorddadig vuur, moeten de Duitschers, door den vooruitgang der Franschen voor Deinze tot een nieuwen aftocht gedwongen, hunne stellingen ontruimen. Den morgen van 2 November, steekt het 19^e het afleidingskanaal en de Leie over.

Den 11^e November wordt de wapenstilstand onderteekend en doorheen het bevrijde België, marcheert het 19^e naar Duitschland, welks grenzen het op 2 December overschrijdt om de wacht te gaan optrekken aan den Rijn.