Terug naar overzicht jaarboek 1996-1997
(Foto: MVerlinden)
door René Beyst Heemkundige Kring Aartselaar
Iedere heemkundige weet en waardeert het gezegde dat er “in oude boeken veel wijsheid te vinden is”. Maar niet alleen in oude boeken, ook in oude kranten vindt een heemkundige veel fait-divers, die het lezen (en het weten) waard zijn. Af en toe stuiten we zelfs op verhelderende details in enkele lijnen tekst van een dagblad.
Het kan de ligging van een toponiem zijn, het kan de juiste woonplaats van een bepaald persoon zijn, het kan de exacte datum of beschrijving van een gebeurtenis zijn, waar we misschien al jarenlang achter zochten. Elke oude krant kan een onschatbare bron van informatie inhouden en is daarom voor ons belangrijk.
Hoewel bibliotheken, musea en andere verzamelaars hun best hebben gedaan om te vergaren wat nog kon, is reeds onzeggelijk veel geschreven informatie (vooral van regionale aard) verloren gegaan als kachelaanmaak, als toiletpapier, als onderlegger bij talloze klusjes, of in het beste geval als “oud papier”.
Ook vandaag worden kranten nog te veel beschouwd als een wegwerpartikel, als het sprokkelhout uit het bos der “Grote Literatuur”. Maar na het lezen van deze bijdrage treedt u waarschijnlijk onze mening bij dat oude kranten voor heemkundigen een zegen zijn omdat ze een stapel aan heemkundige gegevens bevatten. En mogelijk wordt de krant in de 21 ste eeuw een zeldzaamheid, want onze gazet dreigt zowel op commercieel vlak, als op het vlak van nieuwsgaring te worden verdrongen door meer moderne media als televisie en internet, die zowel regionaal als mondiaal snel en accuraat alle gezochte informatie zullen
kunnen aanreiken.
Ik wil hier graag van de gelegenheid gebruik maken om u, lezer, te vragen of u soms nog oude exemplaren bezit van bijvoorbeeld de “Aankondiger van Boom”, een blad dat vanaf 1849 meer dan 100 jaar lang verspreid werd en veel notariële aankondigingen en streeknieuws bevatte. Graag zou ik dergelijke kranten hun
verdiende plaats willen zien krijgen in het archief van de Geschiedkundige Studiegroep “Ten Boome”. Wilt U ze echt niet kwijt, sta ons dan tenminste toe om deze kranten eens te lezen en eventueel waardevolle teksten te kopiëren.
Niet alleen de”Aankondiger van Boom” interesseert ons, maar ieder blad dat informatie aanreikt uit het leven in de Rupelstreek kan interessant zijn om lezen, zoals bijvoorbeeld het “Nieuws- en Aankondigingsblad voor de kantons Boom, Contich en Willebroeck” dat vanaf 1918 verspreid werd. Hebt U iets aan te bieden (oude ingebonden jaargangen bijvoorbeeld) of wil U oude kranten kwijt, contacteer dan René Beyst of Marcel Vereycken .
Ondertussen bieden wij U een voorsmaakje aan van datgene wat René Beyst wist te (her)ontdekken over Boom in kranten die gelukkig wel bewaard bleven. We beginnen onze reis door de krantenwereld juist 200 jaar geleden met de “Gazette van Antwerpen”, gedrukt in de Lombardenvest te Antwerpen door Johannes Henricus Van Soest. Deze krant verscheen elke dinsdag en vrijdag en bracht in de Franse Tijd -naast wetten en besluiten uit
Parijs, Brussel en Antwerpen- meestal oorlogscorrespondentie uit vreemde landen (via de Antwerpse haven) en notariële aankondigingen uit Antwerpen en omgeving.
GAZETTE VAN ANTWERPEN – Dins. 01/02/1797
Bekendmaeking – De centraele Administratie van het Departement der twee Nethen, maekt aen al en een iegelyk bekend, dat er in de Gemynte van Boom door verscheyde Persoonen, sommige gekleed in blauw Capoten, andere in groen, en greyze korte Vesten, eenen Diefstal begaen is, bestaende in de volgende aengewezene Effecten, te weten:
Eenen gouden ring, en dito paer Ooringen – Twaelf nieuwe Mans-hemdens aen de borst geteekend J.C. V.D.C., en andere C.R. – 250 Guldens in Keyzerlyke Croonen, 15 Neusdoeken van Syde en catoen, 3 Ringen en een Hert in goud, 5 Paeren zilvere Gespen, bestaende in dry paeren Schoengespen, en twee dito Broekgespen
Een stroymes – Eenen Klief-haemer – Een Beyl, en een groot vierkant Hout – Syde Neusdoeken van verscheyde couleuren – Witte Halsdassen, en verscheyde Servetten, geteekend met de letter P .V.C. in bleek rood, Kleederen, Vesten, en Broeken – 50 Guldens in Geld – 150 dito in gros Sous in eenen handdoek gebonden –
2000 dito in stukken van Sestien min een oord, Schellingen &c. – 10 Catoene Neusdoeken na de mode – 12 Vrouwe hemdens, geteekend A.T.V.D.C., en dry andere A. Zy verzoekt de Borgers, en de Policiemeesters de Daeders, de Helpers, en mede Pligtigen van het Feyt te doen aenhouden, en te brengen voor het Peys-Geregt, als mede de Draegers der gestole Effecten.
Gedaen in de zitting van 9 Pluviose 5de jaer der Fransche Republiek, Wegens de centraele Administratie van ‘t Departement der twee Nethen, Den SecretarisGenerael: AUBERT -Gezien de Vertaeling, Jean Solvyns, Administrateur.
GAZETTE VAN ANTWERPEN – Vry. 24/2/1797
Te Koop tot Boom in d’Hovinge van d’Heer Meeus: Eene groote partye bueke en doorne Plantsoen voor Haegen, met eene groote partye jonge Fruyt-boomen.
GAZETTE VAN ANTWERPEN – Vry. 23/6/1797
Te koop uyt ‘er hand: Een schoon welgelegen Huys met Stallinge, en Hof dienende actuelyk voor eene afspanninge, genaemd den Plaisanten hof tot Boom, bewoond door den Borger Grangé, waer van de huere uytgaet in Brumaire 6de jaer, (14 November 1797,) zig te adresseren by den Notaris Mommen tot Boom.
GAZETTE VAN ANTWERPEN – Dins. 21/11/1797
Men zal op Donderdag 30 November 1797, ten 2 ueren namiddag, in de Herberge de Schyvaerd(1) binnen de Gemynte van Boom, houden den 3 Zitdag tot publieke Verkooping en het geven van den Palmslag, van een schoon en welgelege Huys tegen d’Antwerpsche Cassyde binnen de voors. Gemynte, met verschyde hoven en benede Kamers, Stallinge, Porte cochere, Bascour, Schoonen Hof beplant met alle soorten van Fruytboomen, en andere toebehoorten, dienstig voor Kooplieden, Fabriqueurs, Aubergisten &c. Lest in huere gehouden by den borger Grangé Aubergist, alles volgens Conditien.
Tot zover de “Gazette van Antwerpen”, waarvan ik enkel het jaar 1797 heb doorgenomen.
We zetten onze reis verder met een kijkje in een typisch Antwerpse gazet verschenen vanaf 1844, het “Handelsblad van Antwerpen”, een Vlaamsgezinde krant van katholieke strekking. Het is één van de oudste dagbladen uit de Antwerpse regio in de vorm zoals wij ook vandaag nog “onze gazet” kennen, oorspronkelijk begonnen door L.J. Vleeschouwer als Vlaamse tegenhanger voor “Le Précurseur”, de Antwerpse liberale handelskrant in die tijd. In de Vlaamse Beweging was de krant vooral actief vóór de Eerste Wereldoorlog, met als belangrijkste figuur Dr. Aug. Snieders, hoofdredacteur van 1849 tot 1900. In 1957 werd Het Handelsblad in de Standaard-groep opgenomen. Omstreeks het einde van de vorige eeuw beschikte Het Handelsblad over een zeer goede “bijzondere briefwisselaar” in Boom, die schreef over de Rupelgemeenten, in het bijzonder over Boom en Niel. Meer dan waarschijnlijk is de dagbladcorrespondent te zoeken in het bestuur van het Boomse Davidsfonds of heeft hij met deze kring nauwe sympathieën.
HANDELSBLAD Woe 4/11/1846
Benoemd bij K.B. tot kantonaal inspecteur der lagere scholen in de provincie Antwerpen: …voor het kanton Contich: de heer Mannekens(2) (Laurentius Noel), hoofdonderwijzer te Hemixem
Ook de reeds eerder geciteerde “Aankondiger van Boom” is met zijn eerste jaargang in 1848 eveneens bij de waardige oudere kranten te rekenen. We werpen even een blik in enkele bewaard gebleven nummers’ uit 1857, 1869, en 1874.(3)
(1)-de herberge de Schyvaerd:foutieve schrijfwijze voor de herberg
“de Schipvaert”,die de stad Brussel liet opbouwen in de huidige Leopoldstraat (Zie hierover ook Jaarboek “Ten
Boome” 1995-1996. blz. 132)
(2)-Dit is dezelfde(Laurent) Mannekens,die stichter is van het pensionaat de”Mannekens-school”te Boom.
(3)-Bewaard in de Antwerpse stadsbibliotheek.
AANKONDIGER VAN BOOM – Zon. 20/12/1857 – Nr.51 – 9e Jg.
Openbare verkooping van schoone kanada, eiken en blekboomen, stronken, schaerhout, twist, spillen en droogen mutsaerd, wegens en op de goederen van Mynheer Kramp-Van Eupen, omtrent den Antwerpsche steenweg te Boom. –
De Notaris Vermeulen, te Boom, zal aldaer, ter voormelde plaets, op Woensdag 23 December 1857, om 9 ure voornoen, publiek verkoopen:
I° -35 a40 zeer schoone kanada boomen, waeronder tot 2 meters dikte en van 12 a 14 m. lengte.
2° -30 gevylde eiken boomen van 1 m. dik en 8 m. lang
3° -2 koopen blekboomen, ieder van 30 stuks.
4° -eene groote party gevylde eiken stronken, dienstig voor steilen.
5° -onderscheidene koopen twist, spillen en spaenderen.
6° -eene groote party schaerhout in het bosch en in de dreven
7° -eindelijk 2000 droogen mutsaerd.
Het alles verdeeld in ruim 150 koopen.
Men zal zich vergaderen aen de woning van den boschwachter P. Demeyer, waer de konditiën zullen voorgelezen worden, om aldaer met de kanadas te beginnen, verders op langen tyd van betaling mits
borgstelling.
Berigt – F. Mampaey, in het Groot Schippershuis, in de Groenehofstraet te Boom, maekt bekend aen de heeren
liefhebbers van den edelen Handboog, dat hy zyne strooije doelen gesteld heeft op zyne groote zael. Ook zyn er by hem te verkrygen allerbeste Monsche Kolen, aen eenen civieler prys.
Openbare verkooping van een nieuw en sterk huis, staende zeer wel ter nering te Boom. De Notaris Mommen te Boom, zal publiek verkoopen, met winst van palmslag en verdieren: Een onlangs nieuw gebouwd huis, zynde eene herberg genaemd de Vaert van Loven, staende te Boom in de Kerkstraet, N° 18 2e, hebbende groote poort, groote estaminet-plaets, achterkamer, kelder, 2 bovenkamers, zolder, achterkeuken en waschhuis met pomp, regenbak, hof en toebehoorten, bekend ten kadaster wyk B, N° 332a en 332b, groot 3 aren 30 cent.; regnotende: noord De Haspe, oost den Hof der
Pastory, zuid den heer P.J. Steenackers en west de Straet. Ingemynd voor fr. 2860. – 75 verd. Bewoond door Ed Van Rompa, jaer voor jaer, versschynende half Meert. Deze eigendom is door zyne uitgestrektheid en ligging zeer wel geschikt voor allen handel en bedryven.
Zittingen –
De eerste tot geven van palmslag en stellen van verdieren, zal plaets hebben, op Dynsdag 15 december 1857, en de tweede tot eindelyk verblyf op Dynsdag 22 der zelve maend, telkens te 5 ure ‘s avonds, ter herberge De Gulde Poort, by A. Van den Neucker, aen het gemeentehuis te Boom. Konditiën en titels berusten ter inzage der liefhebbers ter studie van gemelden Notaris Mommen, alwaer
men tusschen de zittingen verdieren kan stellen.
Zowel “De Rupelbode”, als “De Polderbode”, als “De Heidebloem” werden alle gedrukt bij de “Antwerpsche Drukkerij” in de Kloosterstraat 19, te Antwerpen, ingericht tot eene goedkoope verspreiding van Volkslezingen en Weekbladen (le Jg. in 1862). In Antwerpen zelf droeg deze katholieke krant haar best gekende naam: “De Volksstem”. Vanaf 1/3/1868 verhuist de krant naar de St. Jorisvest 50. Een jaarabonnement kostte 6 fr.
De krant verscheen tweemaal per week: op woensdag en op zaterdag. Voor zover ik kon ontdekken waren er waarschijnlijk geen inhoudelijke verschillen, en zal vermoedelijk enkel de “kop” van de krant gedrukt geweest zijn al naargelang de regionale bestemming van de krant.
DE RUPELBODE – Zat. 26/1/1867 – blz.2
Benoemingen:
Niel: Burg.: H Lega, Schepenen: M C.Maes en J. C.Peeters Reeth:
Burg.: P.J. Van den Ende, Schepene: C. Vloeberghs Waarloos:
Schepene: P.J.Storms
Wilryck: Schepene Van Hecken
DE VOLKSSTEM – Zat. 10/8/1867 blz. 3
“Maandag 11. had er te Boom eene solidaire begrafenis plaats. De liberfarceurs van Antwerpen en Mechelen hadden zeer voorzichtig geoordeeld van zich te onthouden; zij kennen de bevolking van Boom maar al te wel, en weten dat hunne maskeraderij daar geen bijval zoude vinden. Het lijk van de solidairen vreemdeling is dan met de grootste stilte naar het kerkhof gevoerd; een achttal vrienden alleen vormden de stoet, waaronder bijzonderlijk eenige professors van het pensionnaat van M Mannekens uitschenen.
Het wonderste dier zaak is, dat men dit lijk in den zoogezegden “verdoemden hoek” heeft begraven, daar nochtans het kerkhof van Boom niet gewijd is. Een bewijs te meer, dat het de christen kerkhoven alleen zijn welke men aanrandt in België; die der joden en protestanten worden geëerbiedigd, – in de ongewijde
gemeentekerkhoven onderhoudt men de verdeeling en de gewijde christene kerkhoven alleen worden vernietigd, geschonden of onteerd. 0 gelijkheid en vrijheid!”
DE POLDERBODE – Zat 18/4/1868 blz.3
-Men schrijft ons uit Boom. Een onzer inboorlingen Auguste Guilmain was als zouaaf den H. Vader gaan verdedigen en sneuvelde na manhaftig gestreden te hebben te Mentana. Deze week kwam in Boom eene gouden eerdemedaille uit Rome aan bestemd om als gedenkstuk in de familie van Guilmain bewaard te worden; de roemrijk gesneuvelde was een wees die slechts eene zuster had, en deze is nog een minderjarig kind. Het geschenk van Zijne Heiligheid is in de handen gegeven van den voogd die het zal bewaren tot de meerderjarigheid van Guilmain ‘s zuster. Dit zal voor het meisje een kostbare en heilige gedenkenis zijn.
AANKONDIGER VAN BOOM – Zon. 14/11/1869 – Nr.46 – 21e Jg. Enkele korte advertenties:
Verandering van woning – Tobie LAMOT-LAURIKS heeft de eer het publiek te berichten, dat hij zijn KOOLMAGAZIJN heeft overgebracht van den Broeksdijk in de Blauwstraat, ten huize vroeger bewoond doorJ. Cop. Hij rekommandeert zich in ieders gunst, alsook voor den handel in Zemelen, Kortmeel, enz., zooals
voorgaande.
EEN VIERJARIG PAARD,
dienstig voor twee handen, te koop bij Eg. Spillemaeckers, steenbakker, Antwerpschen Steenweg, te Boom.
MEN VRAAGT
eenen bekwamen SMEDERSGAST en LEERJONGEN ,
bij F. AVERMAET, Smid, in den Hoek, te Boom.
Groote Partij nieuwe Winter-Coupons,
aan half geld, bij F. CARSAU-VEREYCKEN, te Boom.
Nog uit der hand te koop: Schoone engelsche Snijbank en Snuifmolens.
Bericht aan de landbouwers, bij C. VAN SAND, in de Duivenmarkt, te Boom, allerbeste Bordeaux-Vaten, kunnende dienen voor Vleesch- of Watervaten, aan eenen civielen prijs.
De volgende krant is opnieuw een Antwerpse krant: “De Koophandel”, begonnen op 3 aug. 1862 als weekblad voor Handel, Nijverheid en Volksbelangen. Eén jaar later werd het een liberaal dagblad. Hoewel het doctrinair-liberaal van strekking was, met scherpe aanvallen tegen het klerikalisme en de Meetingpartij, was het anti-socialistisch en diende het de Vlaamse Beweging. Zo nam het in 1865 ‘De Grondwet” over, de liberale krant van Jan Van Rijswijck. Eind november 1897 verscheen “De Koophandel” voor het laatst en werd het hervormd tot “De Nieuwe Gazet”.
DE KOOPHANDEL – Vrij 27/9/1872
Boom – De gouverneur der provincie brengt ter kennis dat de herstelling van de doortocht langs de brug van Boom, onderbroken tot 26 dezer, bij besluit van 31 augusti, verdaagd is geworden tot 5 october aanstaande. De dienst der voorbijgangers zal blijven geschieden langs het brugje, nevens de brug; die der
rijtuigen, vee, enz. langs den overzetbak, nabij het Hellegat.
DE KOOPHANDEL – Zat 28/9/1872
Societeit Schelde en Rupel – Wilford MUYS en Co – Dagelijksche sneldienst gedurende de maand October, door de prachtige nieuwe stoombooten Wilford 2 en Wilford 3, voor passagiers en koopwaren, tussen Antwerpen, Hemixem, Temsche en Boom.
Van Boom naar Antwerpen 7 en 9 u. voormiddag, 2 u. namiddag
Van Antwerpen naar Boom 11 u. voormiddag, 2u. namiddag
Van Temsche naar Antwerpen 7 u. voormiddag, lu. namiddag
Van Antwerpen naar Temsche 10 u. voormiddag, 4.30 u. namiddag
Afwen te Antwerpen bij den heer Van Laerebeke, Café des Voyageur, Van Dyckkaai n° 9.
AANKONDIGER VAN BOOM – Zon. 24/05/1874 – Nr.21 – 26e Jg.
Volgens jaarlijksch gebruik – Openbare verkooping van goed en welgewassen Hooigras, in het Broek, te Boom.
De Notaris Leclef, te Boom verblijvende, zal op Dijnsdag 26 Mei 1874, om 9 ure voornoen, openbaarlijk verkoopen:
Het goed en welgewassen Hooigras der Dijken en Schorren van het Broeck, te Boom. Op tijd van betaling en ingevolge de gewone conditiën.
Studiën van Notarissen Mommen te Boom en Cesar Peeters te Willebroeck.
Op den tweeden zitdag van het neringrijk Winkelhuis, gestaan in de Hoog- of Marktstraat, N° 29, te Boom, verdeeld in deze twee loten, is hetzelve ingemijnd als volgt:
Lot I. -Woning, samengesteld gelijkvloers uit winkel, achterkeuken en waschhuis, met gemeen gemak en pomp, twee kelders en regenbak; op het verdiep twee kamers met ingemaakte kassen en zolder, ingemijnd 7500 fr. en 70 verdieren
Lot 2. -Woning, hebbende gelijkvloers eene voor- en eene achterkamer, koer of opene plaats, pomp voor regen- en putwater, en gemak in’t gemeen met lot 1, twee bovenkamers, zolder en kelder, ingemijnd 7000 fr. en 180 verdieren.
De eindelijke toewijzing is bepaald op Donderdag aanstaande, 28 Mei, ten 3 ure namiddag, in het Hotel de la Cour de Bruxelles, bij d’heer J.B. Ceusters, op de Groote Markt, te Boom.
De Heemkundige Kring van Aartselaar bezit in haar archief één volledig exemplaar van de “Aankondiger van Boom”. Naar alle waarschijnlijkheid is juist dit weekblad bewaard gebleven omdat er een verslag in voorkomt over de luisterrijke inhaling van burgemeester Gilliot. Dit nummer verscheen op zondag 25 oktober
1891. Er staat ongelooflijk veel informatie in over kermissen, cultuurleven, officiële berichten, fait-divers, notariële aankondigingen, advertenties, enz. uit Boom en omliggende, al betreft het hier maar één volledig nummer van amper 4 bladzijden. Omdat het ons te ver zou leiden om alle artikels met betrekking
tot Boom over te nemen, beperken we ons hier tot de meest interessante.
AANKONDIGER VAN BOOM – Zondag 25/10/1891 – Nr.43 – 43ste Jg.
Koepokinenting – Het Gemeentebestuur van Boom maakt bekend dat de heer dokter Saunier alhier, toekomenden donderdag, ten 3 ure namiddag, kosteloos de pokken zal zetten, ter estaminet bij d’heer Edmond Van Geet, rechtover het gemeentehuis. De ouders gelieven dit in aandacht te nemen.
Symphoniemaatschappij “Kunst en Vermaak” van Boom
De eere- en spelende leden zijn dringend verzocht de repetitie en vergadering bij te wonen (op boet), heden Zondag, om 9ure ‘s morgens, in het lokaal van d’heer Karel Guilmin, in de Vrijheidstraat. – Het Bestuur.
Kampstrijd tusschen wielrijders – Het is heden zondag 25 october, dat de wedstrijd per vélocipède zal plaats hebben, uitgaande van Brussel, om langs Boom, Antwerpen Herenthals en Leuven rond, naar Brussel terug te keeren. De te doorlopen afstand is ongeveer 150 kilometers, welke, naar men denkt, door sommigen zal worden
afgelegd in 8 a 9 uren, zoodat zij eene gemiddelde snelheid van 18 kilometers zullen moeten bereiken, iets wat niet overal mogelijk zal zijn. Immers, de weg langs de Willebroeckse vaart is zeer moeilijk, zelfs gevaarlijk, daar men op verschillige plaatsen slingeringen moet maken tusschen het water en de boomen, en de wortels dezer laatsten daarenboven nog den grond ongelijk maken. De kampstrijd neemt aanvang ten 7 ure ‘s morgens, zoodat wij tusschen 8 en 9 uren de medekampers hier te Boom zullen zien doortrekken.
Benoeming – De heer Antoon Van Wouwe, vroeger hoofdonderwijzer der gemeenteschool te Noeveren en
thans leeraar, ten voorloopigen titel in de Staatsmiddelbare School te Yperen, is door den gemeenteraad van Antwerpen, in dezes zitting van woensdag laatst, tot onderwijzer benoemd in eene gemeenteschool dezer stad.
D ‘heer Gustaaf Vereycken, beambte ten gemeentenhuize alhier, wilde verleden zondag namiddag, op den Antwerpschen Steenweg, op eene speelkar stappen om naar Aartselaar te rijden, doch deed bij
ongeluk eenen misstap en viel achterover, met het gevolg dat het wiel der kar over het been reed, hetwelk gebroken werd Naar wij vernemen, is zijn toestand heden heel voldoende.
Studie van Mter Aug. Lamot, notaris te Boom
Op Woensdagen 11 en 18 November 1891, om 1 uur namiddag, op het Vredegerecht, te Boom, openbare verkooping van een schoon Winkelhuis met Hof in de Kerkstraat, Nr 57, te Boom, met uitweg
langs de Putten, gekadastreerd wijk B, Nrs 3072 /Bis en 3073 /Bis deel, groot 310 vierkante meters; palende: de Kerkstraat, den eerweerden heer Van de Velde, Mijnheeren Verbeeck en Van Steen en den heer Alfons Van de Velde.
Van drie navolgende notariële aankondigingen uit (nog steeds) hetzelfde nr.43 van 25/10/1891 geef ik hieronder slechts flarden van de tekst weer (om niet te lang uit te weiden). Ik koos voornamelijk voor die tekstgedeelten waarin genealogische of toponymische informatie voorkomt. Verder is deze tekst
hier en daar verlucht met kopijen van aankondigingen uit deze “Aankondiger van Boom”.
Openbare verpachting van goede labeurlanden en het recht van jagen onder Boom en Reeth De Notaris Oeyen, te Boom verblijvende, zal op Woensdag 28 October 1891; om 2 ure
nanoen, ten gemeentenhuize, wegens St. Jan Baptist Gods-Gasthuis van Boom, openbaar verpachten:
Onder Boom
Een perceel land, gelegen in den Wolfshoek, zuidwaarts den ijzeren weg van Boom naar Antwerpen- Zuid, wijk A,…groot 50 aren 60 centiaren, verdeeld in 3 loten,…
Een perceel land, als voorgaande, noordwaarts den ijzeren weg, wijk A, …groot 59 aren 70 centiaren, verdeeld in 3 loten…
Een perceel land, gelegen als voren, tegen Leeremansweg, wijk A, …groot 29 aren.
Een perceel land, ter plaatse den Brand, wijk C, …groot 35 aren 7o centiaren, verdeeld in 4 loten…
Onder Reeth
Een perceel land, gelegen te Reeth, ter plaatse De Vorst, …groot 48 aren 60 centiaren, met kanten, grachten en wegenissen…
Openbare verkooping van 2 Steenfabrieken met Werkmanswoningen en Potaardelanden – 3 schoone renteniershuizen – eene brouwerij – 5 welgekalandeerde herbergen – en verscheidene Winkel-&Burgershuizen onder de gemeenten Boom en Niel.
De Notarissen Leclef, te Antwerpen, en Lamot, te Boom verblijvende, daartoe in recht benoemd, zullen ten overstaan van den heer Vrederechter van het kanton Boom, op Dinsdagen 27 October en 3 November 1891, telkens ten 1 uur namiddag, ten Gemeentehuize te Boom, en met winst van I% premie, openbaarlijk
te koop aanbieden, de volgende Goederen, te weten:
Een Steen-, Pan- en Plaveifabriek, tegen de rivier den Rupel, met Kil en Kaai, Stoompotaardemolen, zeven Werkmanshuizen, Logiën en Droogplpaatsen, Potaardemolens, Beemd en Hofstede, in het geheel groot 3 hectaren 97 aren 40 centiaren.
Een Steen-, Pan- en Plaveifabriek, tegen de rivier den Rupel, hebbende als voorgaande Kil en Kaai, negen werkmanswoningen, …groot 3 hectaren 68 aren 29centiaren,… …allerbeste potaardeland en eene hofstede, nabij den steenweg van Antwerpen naar Boom, in het geheel groot 2 hectaren 20 aren 80 centiaren.
De welgekalandeerde herberg In den Rupel, in de Vrijheidstraat, groot 87 meters vierkant. Een neringrijke brouwerij, met herberg en burgerswoning, in de Tuyaertstraat, hebbende kuiperij,
biermagazijn, stal en verdere afhankelijkheden, in’t geheel groot 18 aren 35 cent… …
Gemeente Niel –
Eenen eigendom, op den steenweg van Niel naar Boom, bestaande uit de twee welgekalandeerde herbergen Den Raren Vogel en Café Boulevard en drij werkmanswoningen, in het geheel groot 7 aren
60 centiaren,…
Openbare Verkooping van drij groote Steen- Pan- en Plaveifabrieken met werkmanswoningen en potaardelanden – 3 neringrijke herbergen – verscheidene winkel- en burgershuizen en hofsteden met labeurlanden onder de gemeenten Boom en Niel
De Notarissen Lecclef te Antwerpen, en Lamot, te Boom verblijvende, daartoe in recht benoemd, zullen…
…Eenen eigendom, bestaande uit de herberg de Steenschuit, een winkel- en een werkmanshuis, gelegen in den Noeverschen weg…
De herberg het Hooghuis, op den steenweg van Boom naar Niel…
Eenen eigendom, bestaande uit drij werkmanswoningen met hoven, in den weg naar den Watermolen en den weg naar den steenweg…
De herberg het Bergsken, twee huizen met stalling en opene lucht, aan den Benedenweg, en vijf huizen met stalling en erf in de Noeversche straat…
Twee schoone hofsteden met woonhuizen, stallingen, schuren, labeurland en zeven huizen met stallingen en hoven, alsook acht perceelen allervoordeeligste bouwgrond, in de Laage Lei, samen groot 2 hectaren 82 aren 52 centiaren, vormende 13 koopen…
En om met de “Aankondiger” te sluiten, we lazen nog twee bewaarde bladzijden (blz. 1 en 2) van het nr. 26 uit 1895 (zondag 30 juni 1895).
Hier vonden we toch nog enkele Boomse bijzonderheden:
Hooge onderscheiding – M. Jan Van den Bril – de Richterich, provinciaal raadslid alhier, die sedert lang Ridder der Leopoldsorde was, is door koninklijk besluit tot officier derzelfde orde verheven, als belooning der talrijke diensten sedert meer dan vijf-en-dertig jaar aan ons kanton en gemeente bewezen. Zoodra dit nieuws gekend was, werd aan vele woningen de vlag geheschen, en des avonds bracht de harmonie Rupelzonen, waarvan de nieuwe officier voorzitter is, hem eene schitterende serenade. De Club Boom-Velo had hem reeds in den vooravond een prachtigen bloem-ruiker aangeboden, en de Katholieke Jonge Wacht bracht vrijdag avond insgelijks eene serenade aan den achtbaren vereerde.
Bij koninklijk besluit is Mejuffrouw Detienne, voorlopige bestuurster der Staats-middelbare school voor meisjes alhier, definitief tot dit ambt benoemd.
Octaaf van Noeverenkermis – Heden zondag, ter gelegenheid der octaaf van Noeverenkermis, zullen de twee aldaar bestaande muziekmaatschappijen, lever en Volherding en Oude Fanfaren, er eenen uitstap doen en een bezoek brengen aan hunne wederzijdsche vrienden-herbergiers. Kermis van Sinte Peeter – Zooals wij in ons vorig nummer reeds gemeld hebben, is de van ouds bekende kermis van Sinte Peeter, op verzoek van een aantal herbergiers aldaar, verschoven tot toekomenden zondag
7 en maandag 8 juli. Naar wij vernemen zal deze kermis ditmaal uiterst aantrekkelijk zijn.
Vijftigjarig huwelijk – De echtgenoten Joannes Annemans en Maria Duschek, wonende in de Advokaatstraat, nabij de kerkhofstraat alhier, hebben verleden dinsdag in huiselijken kring den vijftigsten verjaardag van hun huwelijk gevierd. De man is 77 en de vrouw 75 jaren oud. Ofschoon het feest geen openbaar karakter had was toch de gebuurte ferm bevlagd en werd aan het brave echtpaar door de buurvrouw een fraai geschenk overhandigd.
Koersen – De voetloopafdeeling der maatschappij Antwerp Cyclist Union, heeft tegen heden zondag eene koers ingericht van Antwerpen naar Boom en terug, ongeveer 35 kilometers. Het vertrek van Antwerpen heeft plaats om 3 ure, aan het Café du Robinet (Warande).
– M. Felix S., van Brussel, een der beste wielrijders op de baan, heeft gewed voor 6000 fr. tegen 3000, den weg van Brussel naar Antwerpen af te leggen in 1 uur 50 minuten. Deze afstand werd nog afgelegd in 1 uur 45 minuten door gewone rijders.
Het bestuur van de Katholieke Vereeniging van Boom verzoekt ons te plaatsen:
Lijsten voor de Gemeentekiezing. De kiezerslijsten moetende dienen voor de aanstaande gemeentekiezing van de maand November, kunnen geraadpleegd worden in den Katholieken Kring, in het lokaal van den Kristen Volksbond, Kerkstraat, en op
Noeveren, bij J. Marnef, lokaal der fanfaren lever en Volherding.
Al onze vrienden worden vriendelijk verzocht zoo spoedig mogelijk na te zien of zij ingeschreven zijn met het getal stemmen waartoe zij recht hebben1 . Mits de noodige inlichtingen zal het bureel der kieswerking, zetelende in het lokaal Katholieken Kring, zich gelasten hun kiesrecht te verdedigen.
HANDELSBLAD 19-20/1/1896
In die krant wordt de eerstvolgende loting (op 28 jan e.k.) voor het kanton Boom aangekondigd, met volgende informatie: Boom 171 lotelingen, Niel 59, Reeth 17, Rumpst 46, Schelle 23, Terhagen 31.
HET HANDELSBLAD – 1/1/1897
Koninklijk Besluit 21/ 12/ 1896 – Toelage van 492,88 fr. aan de Commissie tot beheer der burgerlijke godshuizen te Boom; voor verbeteringswerken in het godshuis van de H. JoannesBaptista.
-Veeverzekering – De Moniteur bevat de goedgekeurde standregelen der maatschappijen van onderlingen bijstand tegen sterfte op het vee: Boerenbond gevestigd te Rumpst (Antwerpen) en Verbroedering te St. Kath. Waver.
HET HANDELSBLAD – 10-11/1/1897
Buurtspoorweg Mechelen-Boom – Sedert enige tijd heeft de NMBS zich beziggehouden met opmetingen. De overeenkomsten met de aanpalende eigenaars zullen eerstdaags gesloten worden. Waarschijnlijk zullen de werken in 1898 beëindigd zijn.
HET HANDELSBLAD – 4/3/1897
Boom, 3 meert – De storm die sinds gisteren avond over onze gemeente woedt, heeft het vooral dezen middag, tusschen 1 en 2 ure, deerlijk van den weg gebracht. In alle straten liggen de dakpannen gestrooid, schouwen zijn neergeworpen, daken gansch vernield, zelfs is een huis in de Hospitaalstraat gedeeltelijk ingestort, zinken daken zijn losgerukt en weggewaaid, in één woord, het is hier eene algemeene vernieling: elk huis heeft zijn aandeel, en glazenmakers, metsers en schaliedekkers vooral, zullen voor eenige dagen bezigheid vinden. In den afgeloopen nacht is ook een schipke in den Rupel gezonken, het werd zoo het schijnt door den wind omgerukt en liep zoo spoedig onder water, dat de bemanning zich maar met veel moeite redden kon.
Zoals verder bleek uit de krant, woedde deze storm over heel het land en richtte o.m. vernieling aan in de Kempen en te Antwerpen, Brussel, Oostende, Brugge, Luik, Bergen,… In dezelfde krant staat nog een artikel over Boom onder “sterfgevallen” en is gedateerd als “Boom 3 februari”!? Is dit een drukfout en moet dit 3 maart zijn? In elk geval dit is de tekst ervan:)
Sterfgevallen – Het was gisteren een slechte dag voor onze gemeente. Wij hadden een aantal sterfgevallen te bestatigen; waaronder twee schielijke dooden. Een achtbaar beenhouwer, M. De Decker, die zich in de herberg bevond, en zich op het bal fel vermaakte,werd onverwachts onpasselijk en overleed schielijk, zoodat docter en priester te laat kwamen om hulp te bieden. Hij laat eene weduwe zonder kinderen achter.
HET HANDELSBLAD – DINS 16/3/1897
Kiezing voor den Goedemannenraad
Artikel i.v.m. de nakende verkiezingen voor deze raad: o.m. het “geval” Frans Bruers (zoon) schrijnwerker uit Boom. Voor de patroons kwam o.m. op: Lamot – De Pauw, brouwer en steenbakker te Contich, aftredend lid. Te uitvoerig.
HET HANDELSBLAD – Don 18/3/1897
De krant geeft een verslag van de redevoering van Dhr. Van Reeth in de kamer in antwoord op de aantijgingen van (volksvertegenw.-priester) Daens gedaan in de kamer in januari over de steenbakkers van Boom. Van Reeth verdedigt de sociale toestanden, de patroons, de werk-voorwaarden en de
werkmanswoningen. Te lang om over te nemen.
HET HANDELSBLAD – Vrij 19/3/1897
Antwoord van Daens aan Van Reeth in de kamer betreffende de Boomse steenbakkerijen. Te uitvoerig.
HET HANDELSBLAD – 17/3/1897
Koninklijk Besluit – Veeverzekering: Zijn bij K.B. aangenomen onderstaande maatschappijen: “Vrije Veeverzekering van Bouwer gevestigd aldaar “De Vereenigde landbouwers” gevestigd te Duffel
“Veeveerzekering der Boerengilde” gev. te Boom (+enkele andere verenigingen uit Oost-Vlaanderen)
HET HANDELSBLAD – 10/3/1897
Landbouwerskrediet – Men weet dat minister De Bruyn de Staatslandbouwkundigen het verleden jaar had voorgehouden, in hunne voordrachten de buitenlui aan te zetten tot het vormen van
vakvereenigingen, met het oog op de landbouwkredietkassen. M De Bruyn heeft deze ambtenaars nogmaals tot het verspreiden van dit stelsel aangezet, en den wensch te kennen gegeven, in elke
gemeente eene kas van ‘t stelsel Raiffeissen te zien tot stand komen.
HET HANDELSBLAD – Don 1/4/1897
Brand – Gisteren avond rond 101/2 ure, blaasden de hoornen onzer pompierkorpsen door gansch de gemeente het alarm. De schuur van M J.B. Aerts, hovenier op den Krekelenberg, stond in vlam. Langs alle kanten zag men de pompiers toesnellen en de spuiten van het dorp en van het gehucht Noeveren, kwamen spoedig en bijna te gelijkertijd ter plaatse. Langs achter en voren aangevat, werd het vuur spoedig overmeesterd, en men kon de aanpalende woningen geheel bevrijden. Het was de eerste maal dat onze nieuwe pompierskorpsen eenen brand hadden te bestrijden, en zij hebben gisteren bewezen volkomen op de hoogte hunner taak te zijn.
HET HANDELSBLAD – Zat 3/4/1897
Diefstal te Niel – Boom, 3 april – Gedurende de afgeloopen nacht heeft er te Niel, bij den gekenden vlaamschen volksredenaar M d’Hooge-Bellemans, provincieraadslid, een stoutmoedige diefstal plaats gehad. De dieven, langs den hof in de keuken gekomen zijnde, hebben het bureel bereikt, waar zij den secretaire openbraken en er eene ronde som geld, alsook eenige acties, uit stolen. De bewoners van het huis hoorden rond halfdrie gerucht. Door het gedruisch, dat zij bij het opstaan maakten, zijn ongetwijfeld de dieven op de vlucht gegaan.
Zie i.v.m. M. d’Hooge-Bellemans ook het artikel in “Het Handelsblad” van Maa.25/10/1897.
HANDELSBLAD – Dins 11/5/1897 (Het navolgend verslag is slechts ten dele overgenomen)
Boom – Vaandelfeest –
“…inhuldiging van het vaandel van de zangmaatschappij “De Vlaamsche Zonen”. Dit vaandel behoorde vroeger aan den “Kring der Katholieke Bekwaamheidskiezers”, die een der bloeiendste was van gansch het land… …Om 2 ure begaf de maatschappij “De Vlaamsche Zonen” voorafgegaan van de harmonie “Jonge
Wacht” zich naar de woning van M Jos. Van den Bril, eerevoorzitter,…”
HANDELSBLAD – Dins 18/5/1897
Koninklijk Besluit – Postgebouw – De onteigeningen voor het maken van een postgebouw te Boom, zijn van openbaar nut verklaard.
HANDELSBLAD – Vrij 21/5/1897
Brevetten van uitvinding zijn verleend aan M. Dua, van Antwerpen, voor een nieuw stelsel voor het bouwen van kaaimuren en tunnels, genaamd “stelsel-Dua”; M Verbeek-Sel. van Boom. voor een nieuw
stelsel van plaveien en M Vanderlinden, van Hemixem, I° voor nieuwe stelsels van aanwijzer der waterhoogte in stoomketels; 2° nieuw stelsel van kraan 3° nieuw stelsel van zelfwerkende smeerder voor stoommachienen.
HANDELSBLAD – Dins 1/6/1897
Nieuws uit Boom – Bijzondere briefwisseling van het Handelsblad – Boom, 31 mei
· Stoomtram Boom-Mechelen-Duffel-Lier.
-Het plan van uitvoering dier lijn en bevattende de afbakening der werken en het plan van perceelen, komt aan de verschillende gemeentebesturen, actionnarissen der lijn, gezonden te worden, om de formaliteiten van het commodo et incommodo onderzoek te ondergaan, voor wat de te doene onteigeningen aangaat.
· Na deze pleegvormen ondergaan te hebben, zal een koninklijk besluit de te verrichten onteigeningen van openbaar nut verklaren, en zal er tot dezelve in der minne of door het gerecht worden
overgegaan. Wij mogen ons dus eerlang aan ‘t begin der werken verwachten.
· Aanbesteding – Op 11 juni aanstaande, ten 11 ure, zal er door het schepencollege worden overgegaan tot de openbare aanbesteding voor het maken van eenen bornput met pomp in de Boschstraat. De inwoners der straat, geheel in het hoogste gedeelte der gemeente, tusschen langs weerszijden uitgebakken gronden gelegen, zaten het grootste gedeelte van het jaar zonder drinkwater en zullen niet weinig met dit werk in hun schik zijn.
HET HANDELSBLAD – Dins 8/6/1897
Landbouw – Landbouwverzekering en maatschappijen van Veekweek. · Het ministerie heeft in de zitting van vrijdag openlijk en uitdrukkelijk verklaard dat alle veeverzekeringsmaatschappijen zullen geholpen worden door toelagen, en dat ze daartoe, zelfs binnen het jaar, bijzondere kredieten zal vragen.
HET HANDELSBLAD – Woe 9/6/1897
Bericht – De gouverneur der provincie maakt bekend dat, ten gevolge van belangrijke verbe¬teringswerken, in uitvoering op de provinciale baan van Antwerpen naar Boom (grondgebied van
Aertselaer, Schel, Reeth, Boom) het verkeer voor rijtuigen tot op 1 augusti aanstaande, uiterst moeilijk, zooniet onmogelijk zal zijn op het gedeelte dezer baan, begrepen tusschen de Struisbeek en den
ijzerenweg te Boom. Het verkeer voor voetgangers en wielrijders zal verzekerd blijven. Het vervoer met rijtuigen tusschen
Boom en Antwerpen zal kunnen geschieden langs de baan van het Kiel naar den Rupel.
HET HANDELSBLAD – Vrij 25/6/1897
Nieuws uit Boom en omtrek – Boom 25 juni – Onweer
Gisteren avond, rond 7 ure, is een hevig onweer boven de streek Niel, Schelle, Hemixem losgebroken. Het regende zoo geweldig, dat verscheidene huizen vol water liepen. Tusschen de regenvlagen vielen hagelbollen groot als marbollen, die vele ruiten scheurden. Veel graangewas ligt omver.
HET HANDELSBLAD – Zat 26/6/97 – blz.4 (Notariële Verkopingen)
Drie pachthoeven, labeur- en potaardelanden en bouwgronden onder Boom, Aartselaar, Contich 1) Boom – pachthoeve tegen de Boschstraat en ter plaatse “Bommenberg” tegen de beek, groot 2
ha, 42 a (koopen 1 t/m 15)
2) Aertselaer – 3 percelen labeurland, ter plaatse “De Cleystraat” tegen de Beek, in het geheel groot 1 ha 47 a en 50 cta (koopen 16 t/m 18)
3) Contich – Pachthoeve en labeurlanden, in de Pierstraat, ter plaatse “Den Oever” en Pannebosschen en tegen de Keizershoeksteenweg verscheidene massas uitmakende en in het geheel groot 6 ha, 50 a, 92 cta (koopen 19 t/m 31).
HET HANDELSBLAD Zon 27 en Maa 28/6/1897 – blz. 1
Hevig onweer – Grote Schae – Brand en overstrooming
Een onweer van zeven uurTe Antwerpen.
Een onweer dat zeven volle uren duurde, heeft gedurende den nacht van zaterdag op zondag, de bewoners van stad en dorp in hunne nachtrust gestoord.. …Ten half 11 begon het te regenen, steeds harder en harder, terwijl het steeds heviger bliksemde, steeds verveerlijker donderde… …Hoeveel huizen en kelders overstroomd zijn is onzeggelijk…
…Zeven volle uren, zegden wij, duurde het onweer; rond 10 ure begonnen, donderde en regende het ten 5 ure ‘s morgends nog voort. Op den buiten. …Overal rond de stad stonden de velden, de wegen, de dorpsstraten onder water… Bedroevend was het om na te zien hoe de bewoners der dorpen langshenen de Nethen rond Lier, Waver, met opgeschorste kleeren, met stokken tastend naar de wegen, zich ter kerke moesten begeven. Hier en daar moesten zij hunne vrouwen over de diepten dragen, wat aan het geheel wel eenigszins een pittoresk voorkomen gaf doch bij verder nadenken toch bedroe¬vend mag heeten. Immers, al dat water beteekent: bedorven graanoogst, overstroomde huizen en stallen, verloren aardappeloogst. De spoorwegdienst werd onderbroken op den tak Contich-West en Reeth. Het water stond zo hoog op de baan, dat het de vuren der locomotieven uitdoofde, en men het rijden der treinen moest opschorsen… …Nog nooit zeggen de bewoners dier streek heeft men hier zooveel water gezien…
Contich, 27 juni
…Aan het Bautersem-hof staat de steenweg naar de Ooststatie gansch onder water. Een landbouwer uit de buurt heeft het goed gedacht opgevat, een overzetdienst in te richten. Met kar en peerd brengt hij, mits eene kleine schadeloosstelling, het volk van de eene droge plaats naar de andere… …Op het oogenblik dat deze regels geschreven worden, zondag 5 ure namiddag, woedt er nogmaals een
hevig onweer over de gemeente. De regen valt met plassen neder.
Boom, 27 juni
Een droevig nieuws verspreidde zich dezen morgend in de gemeente: de dijk der gemeente-molenbeek was doorgebroken en al de steenfabrieken tusschen de Groote Markt en de statie gelegen, waren onder water geloopen…
…Sinds gisterenavond 9 ure, tot heden morgend 4 ure, woedde een hevig onweder boven onze gemeente en de regen stortte aanhoudend bij beken neer, zoodat dezen morgend, omstreeks 4 ure de molenbeek, die de waters der velden, tusschen Contich en Boom naar den Rupel afleidt, het overtollige water niet meer kon verzetten. In de gemeente, onder den Antwerpschen Steenweg, loopt gemelde beek door eenen tunnel, die onmogelijk het aanstroomende water doorgang kon verleenen. Weldra
stonden de gelagen rechts van den steenweg geheel onder water. De steenhangars, de ovens, de pannenlogiën, enz. stroomden onder, en ‘t duurde weinig of al de koopwaar welke te droogen stond,
doorweekte en stortte gansch in elkander in de watermassa. In eenen omzien bedroeg hier de schaê vele duizenden en waren de steenbakkerijen van vrouw wed. Cop en van M. Th. Michiels, om zoo te zeggen ganssch ten onder gebracht…
…Omstreeks 4 1/2 ure brak de dijk der molenbeek door, en al de gelagen, langsheen de Vrijheidstraat, stroomden onder, tot op eene hoogte van meer dan eene meter. De steengammen, ‘t is te zeggen de steenen die in lagen op elkander getast staan om te droogen, stortten in het water, de pannenblokken vielen omver, en alles wat gedurende de laatste weken was gemaakt en nog niet gebakken, was in eenen oogwenk vernietigd…
…Een aantal huizen op de fabrieken gelegen, staan tot aan de vensters onder water en de bewoners zijn er in der haast met hetgeen zij konden, moeten vluchten. De doorbraak van den dijk maakt eene opening van minstens tien meters en herstellen viel er niet aan. Het water, thans in de fabrieken staande, zal er bij middel van stoomtuigen moeten uitgepompt worden en honderden werklieden zullen voor geruimen tijd zonder werk zijn.
Schelle, 28 juni
Weinige menschen hebben ooit een zoo hevig onweer gezien als in den nacht van zaterdag op zondag woedde over de streek…
…Op de gelagen is veel steen, die te droogen lag om dan gebakken te worden, onbruikbaar gemaakt door den regen. De bliksem is gevallen op het karkot van Joseph Van Dyck, schepene te Schelle…
…Ik verneem dat de donder insgelijks op de glasblazerij viel. Uit de Wullebeek (Schelle beek) te Niel, zijn met het onweer van zaterdag nacht, drie groote boomen gaan drijven naar den Rupel. Op eene andere plaats is een school weggespoeld.
HET HANDELSBLAD – Zat.3/7/1897
Redding – Toen de steengelagen onder Boom teenemaal onder water geschoten waren, had er op de steenbakkerij van M. Leo Van den Bril een feit plaats dat dient vermeld te worden. Een kind viel van den dijk in het water en verkeerde in levensgevaar. M Leo Van den Bril dit ziende, aarzelde niet en sprong gansch gekleed in het water en redde het kind bij gevaar van zijn leven.
HET HANDELSBLAD – Woe 14/7/1897
Nieuws uit Boom – Guldensporenslag – De verjaring van den Guldensporenslag werd hier plechtig herdacht door de maatschappij de “Vlaamsche Zonen”. Van zondag morgend reeds wapperde aan het lokaal de nationale vlag en gisteren avond waren al de vensters versierd, met transparanten en was de voorgevel prachtig verlicht. In de benedenzaal, niet al te groot, werd met opene vensters een concert van vlaamsche koren uitgevoerd, terwijl honderden toehoorders op de straat voor het lokaal, hadden
post gevat. M Lodewijk Smets gaf eene voordracht over onze helden van 1302 en werd herhaaldelijk toegejuicht. Het feest door de “Vlaamsche Zonen” gegeven, genoot kortom veel bijval, en zal die jonge maatschappij met iever en moed vervullen tegen toekomende jaar. Verleden zondag heeft de nationale vlag ook gansch den dag gewapperd aan het gemeentehuis.
Arbeid en deugd – Deze bloeiende maatschappij van onderlingen bijstand telt tegenwoordig 750 leden
en verzekerd daarbij den geneeskundigen dienst voor 500 kinderen. Schoone uitslag, na nauwelijks negen jaren bestaan, en die alle eer doet aan de ieverige bestuursleden. In dezelfde uitgave staat nog
vermeld dat het parket “afstapt” te Boom op zoek naar het bewijs van een misdaad: “…op den onbebouwden grond in de Tuyaertstraat, tusschen de middelbare meisjesschool en de woning van M
Malfait. Men heeft echter niets gevonden…”
HET HANDELSBLAD – Maa 19/7/1897
Boom – Democraten – De christen democraten hielden hier heden morgend in het “Zwitsersch koffiehuis” eene meeting, waarop M Daens, volksvertegenwoordiger, het woord voerde. ‘t Waren de gewone Antwerpsche sprekers die hem vergezelden en een gemengd publiek, nieuwsgierig om pastoor Daens te
zien, dat de zaal vulde. Wij bemerkten er liberalen, socialisten, democraten, katholieken, werklieden, bazen, zoo van alles wat!In den namiddag zijn de democraten naar Niel getrokken, waar er ook meeting werd gehouden.
HET HANDELSBLAD – Zon/Maa 1 en 2/8/1897
Sport – Cycling – De baankoers van 100 kilometers.
Een massa cyclisten en voetgangers bevonden zich gisteren in den Ouden-God, om den strijd van deze koers te volgen. Een lot van 34 rijders vertrokken te 9u48. Onmiddellijk daarna vertrokken 24 touristen. -Het goede weer heeft gisteren duizenden menschen te been gebracht. Kermis met velo-koers te Wilrijk, velo-koers aan den Ouden-God. over Boom en Lier, kermis te Borgerhout, kermis op St. Anneke, waar, volgens de overzetkaartjes 15.500 Sinjoors naartoe zijn geweest… …talrijk waren die, welke wij gisteren avond met vermoeide beenen naar huis zagen slenteren.
HET HANDELSBLAD – 6/8/1897
Boom – Ter gelegenheid van de kermis zullen er groote velofeesten ingericht worden door den Club Boom-Velo, met geldelijke ondersteuning van het gemeentebestuur; 225 fr. prijzen. De koersen zullen plaats hebben als volgt:
Maandag 16 augusti, ten 4 ure namiddag – Baankoers, uitsluitelijk voor boomsche liefhebbers, ong. 7 km.
Prijzen: 30,25,20,15 en 10 fr..
Zondag 22 augusti, ten 3 ure namiddag – Baankoers op gewonen weg, voor alle liefhebbers. Afstand: 11 kin. Prijzen: 50,35,25,20,15 en 10 fr., of kunststukken van gelijke weerde.
De inschrijving heeft plaats in het lokaal der Club “In de Gulden Poort” bij M. Ch. Verheyden, Kerkstraat, tot 3 ure.
HET HANDELSBLAD – Zon/Maa 8-9/8/1897
Boom – Kermis – Op zondag a.s. en volgende dagen, wordt hier de groote kermis gevierd. Een aantal aantrekkelijkheden, zullen voorzeker de inwoners der naburige dorpen naar Boom lokken. Wij noemen o.a. een aantal prijskampen voor verschillige spelen: concerten, ringsteken op rijtuigen, vuurwerk en bijzonder
onze groote velokoersen, die reeds drie jaren vervolgens zoo veel volk lokten!
HET HANDELSBLAD – Dins 10 en Woe 11/8/1897 – Blz.1
Opschorsing – Wij hebben gemeld dat de eerw. h. Daens, volksvertegenwoordiger van Aalst, door Z. Hoogw. den bisschop van Gent voor eene maand is opgeschorst, wegens het houden van meetings in de herbergen, te Boom en in het omliggende. Aan de brusselsche bladen, die dit nieuws hebben meegedeeld, heeft de
eerw. h. Daens den volgenden brief gezonden:
“Aalst, 9 augusti 1897. – Mijnheer de bestuurder,
Daar mijn Bisschop niet goed gevonden heeft de kerkelijke straf -opschorsing voor eene maand- waarmede Hij mij getroffen heeft, openbaar te maken, zou ik deze brief in stilte gedragen hebben. De openbaarheid welke gij eraan geeft verplicht mij te spreken. Maandag, 25 juli, vernam ik uit het Bisdom, bij aanbevolen
brief dat ik voor eene maand was opgeschorst. De brief gaf hoegenaamd geene beweegredenen op. Ik schreef aanstonds om de reden van deze tuchtstraf te kennen. Men antwoordde mij dat de bisschop mij zou verwachten op woensdag , 4 augusti, om 11 1/2 ure. Op het gestelde uur begaf ik mij naar het bisdom en vernam er, uit den mond van Z. Hoogw. dat ik met een maand opschorsing gestraft was om, in strijd met zijn verbod, voor de steenbakkers van Boom het woord gevoerd te hebben in herbergen. Dergelijk verbod werd mij gedaan, drie jaren geleden, gedurende de kiesstrijd te Aalst. Ik werd alsdan gewaarschuwd dat ik geene meetings meer mocht houden in herbergen, omdat, zoals men aan Mgr. den bisschop schreef het wel gebeurde te spreken in “slecht befaamde”
herbergen. Ik meende dat dit verbod, drie jaren geleden gedaan in de hevigheid van den kiesstrijd, vervallen was, aangezien er in mijn bisdom regelmatig vergaderingen van politieke landbouw- en andere bonden plaats hebben, welke de priesters bijwonen en waar zij spreken als het hun belieft, en deze openbare vergaderingen of meetings zeer dikwijls in herbergen plaats hebben.
Ik ook heb, sedert twee jaren, herhaaldelijk in herbergen gesproken, voor de werkmanspensioenen. Ik meende, daarenboven, dat dit verbod beperkt was tot mijn bisdom. Als voorzitter van het christen syndicaat der brusselsche steenbakkers heb ik regelmatig tot hen gesproken in hun lokaal, belendende aan eene herberg Nooit, gedurende twee jaren, heeft men mij dienaangaande, de minste opmerking gemaakt.
Tot voorzitter gekozen van het syndikaat der steenbakkers van Boom, moest ik wel tot hen spreken en waar kon ik tot hen spreken tenzij in hunne vergaderzalen? Ziedaar dus, Mijnheer, de reden waarom ik met de opschorsing getroffen ben. “reeds drie jaren”: dus nu voor de vierde keer, wat betekent dat deze velokoersen voor de eerste keer in 1894 werden georganiseerd. Uit een vroeger krantenartikel (zie “Aankondiger” van 30/6/1895) krijgen wij
bevestiging dat zij reeds in juni 1895 bestaan (aanbieden van bloemruiker aan prov. raadslid Jan Van den Bril). In de “Aankondiger” uit oktober 1891 staan al twee (Boomse) advertenties over: “Vélocipédes” te weten Louis Clement, met een werkhuis voor reparatie in het ijzermagazijn te Boom, en Benoit Frateur – Roofthooft, in de Bassinstraat nabij de groote brug van Klein-Willebroeck, met een magazijn van vélo¬cipèden “van alle soorten en alle prijzen met één jaar waarborg”. Ook deze gelastte zich met herstellingen. Eén der vroegste wielerclubs in de prov. was de “Antwerp Bycicle Club” opgericht in 1882. Ik vermoed dat de “Club Boom-Velo” zal opgericht zijn tussen 1885 en 1893.
Tot hiertoe heeft mij nog niemand het grondwettelijk recht ontnomen, dat aan eiken volksvertegenwoordiger wordt toegekend door artikel 32 der Belgische Grondwet.
Ik groet u hartelijk, A. Daens, volksvertegenwoordiger.”
Het spijt ons, zegt het “Fondsenblad”, te moeten opmerken dat deze brief den schijn heeft eener beknibbeling van den maatregel door Z. Hoogw. den bisschop van Gent tegen den eerw. h. Daens genomen – beknibbeling welke het ons niet past te weerleggen, aangezien de maatregels der geestelijke overheid noch aan ons oordeel, noch aan dat van het publiek onderworpen zijn. Evenzoo heeft de geestelijke overheid, in het geestelijk bestuur der priesters, geene rekening te houden van de rechten welke hun, hetzij als volksvertegenwoordiger, hetzij als burger, door de grondwet worden toegekend.
HET HANDELSBLAD – Zat 14/8/1897
Tentoonstelling te Temsche – Wij raden eenieder aan de tentoonstelling van meer dan honderd schilderijen en bouwkundige tekeningen te bezoeken, welke de kunst- en letterkring “Eendracht” houdt te Temse, in de lokalen “het Hollandsch Hof” en “het Gulden Hoofd” van 29 aug. tot 13 sept. De tentoongestelde werken zijn allen van leden des krings, o.a. van Frans De Bruyn
(Schelle), Hubert Coeck (Niel), Achille Storms (Antw.), Philippe Felicien (Beveren), Leon Van Beirs (Boom), Gustaaf Deckers (Schelle), Jul. Longerstaey (Temsche), Van Eyck (St. Nicolaas), Octave Van Herp (Willebroeck), Louis Janssens en Ernest Lamot (Boom).
Wij twijfelen geen oogenblik of vele personen uit de omliggende gemeenten en steden zullen de tentoonstelling gaan bezichtigen. Een reisje per stoomboot of trein is zoo lief en gemakkelijk.
HET HANDELSBLAD – Don 2/9/1897
Tentoonstelling van Eendracht (Te Temsche) – …De voorzitter Lodewijk Scheltjens hield eene schoone redevoering, die op aanvraag van verscheidene aanwezigen, gedrukt zal worden… …De tentoonstelling van Temsche is een triomf voor den kring “Eendracht”. Alle bezoekers drukken er hunne tevredenheid over uit, o.a. Camille Steenackers, provincieraadslid te Schelle.
HET HANDELSBLAD – Zon 29 en Maa 30/8/1897
Nieuws uit Boom – Zondag 29 aug.- Sinds gisteren voormiddag is hier het 2e bataljon karabiniers in schuilkantonnement ingekwartierd…. Buiten het 2e bataljon is ons ook eene compagnie gewapende cyclisten toegekomen uit Brussel. Deze compagnie telt
94 man en staat onder bevel van kapt. Hildebrand. Zij zijn in gewoon kantonnement bij de burgers. Vandaag deden
zij een uitstapje op de velobaan van Antwerpen tot aan den Notelaer
Maa 30 Aug.- Défilé op de Meir – Deze morgend had het door ons aangekondigde defilé der troepen van het 2e legerkorps der krijgsbewegingen op de Meir plaats…. …De gewapende cyclisten onder bevel van kapt. Hildebrand, lokten de algemene
nieuwsgierigheid op.
HET HANDELSBLAD – Dins 31/8/1897 – blz.1
Groote krijgsbewegingen – Boom, 30 aug.- …Dezen morgend zijn onze karabiniers-cyclisten naar Antwerpen vertrokken om deel te nemen aan de groote revue. Zij kwamen ten I uur te
Boom terug en betrokken hunne gewone logementen. Morgen reeds zeer vroeg zullen al de karabiniers ons verlaten en rechtstreeks gaan tot Assche, waar zij morgen avond
vernachten. Tussen Boom en Niel, ter plaatse genaamd “Hellegat”, zal er morgen voormiddag door de genie een brug over de Rupel worden gelegd en het grootste gedeelte der 2e
legerafdeeling zal daar de rivier oversteken…
Boom, 31 aug.- …De ruiterij en de wielrijderscompagnie verzekerde den dienst van verkenning in de richting van Assche. Generaal Rahier nam rond 10 ure plaats met zijnen staf aan ‘t gemeentehuis. Kort nadien had het defilé der regimenten plaats, die van Antwerpen kwamen langs den Boomschensteenweg…
…Het gemeentebestuur van Willebroeck werd gisteren avond verwittigd dat het heden avond 4300 man te vernachten zou krijgen. De overtocht der troepen aan het Hellegat, over de
pontonbrug, was oprecht schitterend De troepen, die van Antwerpen kwamen langs den St. Bernardschen steenweg, zagen er frisch en opgewekt uit.
HET HANDELSBLAD – Woe 1/9/1897
Nieuws uit Boom – (Boom 31 Aug.) – Begrafenis – Vandaag had te Boom de begrafenis plaats van M. Jules Vermeulen, steenbakker en gewezen liberale schepen onzer gemeente. Tusschen een aantal aanwezigen van aanzien, bemerkten wij M; Lambrechts, gewezen
arrondissements¬commissaris en M Van Ryswyck, burgemeester van Antwerpen.
HET HANDELSBLAD – Don 23/9/1897
In een (lang) artikel over een stemming in de “Belgische Volksbond” (ongeveer 80.000 leden) i.v.m. met een keuze vóór of tegen een afscheuring tussen de katholieken en de christendemocraten
(van pastoor Daens e.a.) blijkt dat 111 stemmen tegen de afscheuring waren, en dat er slechts 2 stemmen vóór de afscheuring waren. Tevens leert dit artikel ons dat de “Kris-ten Volksbond van Boom” over 2 stemmen beschikt, wat betekent dat zij tussen de
500 tot 1000 leden vertegenwoordigden
.
HET HANDELSBLAD – Zat 25/9/1897
Sterfgevallen – Dezen morgend overleed te Boom, in den ouderdom van 81 jaren, de geachte dokter De Maeyer, die daar sedert 54 jaren het ambt van geneesheer uitoefent. M. De Maeyer was sedert 1854 lid van het gasthuisbestuur en gemeenteraadslid vanaf 1865 tot
1876. Hij was gedecoreerd met het burgerkruis van le klas en ridder van de Leopoldsorde.
HET HANDELSBLAD – Zon/Maa 24 en 25/10/1897
Boom – Davidsfonds – M D ‘Hooghe-Bellemans van Niel, schepen en prov. raadslid, is benoemd tot voorzitter van het Davidsfonds. ‘t Is een weerdige opvolger van M Jan Holemans, thans vrederechter in uwe stad(7) en die het Davidsfonds hier hielp stichten(8) en tot
een hooger graad van bloei en vooruitgang wist te brengen. Het bestuur kon, dunkt ons, geenen beteren keus doen. Voortaan zal het Davidsfonds van Boom beurtelings avondfeesten inrichten in al de gemeenten van het kanton. Dit zal zeker een goed middel
van propaganda zijn en die maatregel zal vele nieuwe leden doen aanwinnen.
HET HANDELSBLAD – Woe 27/10/1897
Boom – Tooneelnieuws – De Moniteur deelt voor geheel het land de zalen en maatschappijen mee, die erkend zijn als schouwburgen en regelmatig ingerichte tooneelgroepen. Die van Boom zijn: zalen: “Groot Schippershuis, Rubenszaal, Katholieke Kring en Werkmanshuis”. Maatschappijen: “De Vriendenkring, De Dageraad, lever en Volharding, Oefening baart Kunst”.
HET HANDELSBLAD – Zon/Maa 5 en 6/12/1897
Nieuws uit Boom – Gemeenteraad – In zitting van gisteren avond heeft de gemeenteraad den zeer eerw. heer Beten, pastoor-deken, benoemd tot bestuurslid van het gasthuis, in vervanging van M dokter De Maeyer, overleden. Het mandaat van M Gustaaf Verelst werd voor eenen termijn van vijf jaren vernieuwd In dezelfde zitting werd M Louis Van Camp, voorzitter van het bureel van weldadigheid, herbenoemd in hoedanigheid van armmeester.
in uwe stad: dit is de taal van de correspondent uit Boom aan het Handelsblad van Antwerpen: dus Dhr. Holemans blijkt thans tot vrederechter te Antwerpen benoemd te zijn. – hier hielp stichten: hier is -om dezelfde reden als hierboven- te Boom; hielp stichten: hij
is dus blijkbaar een “medestichter” maar nog niet “dé stichter”? In dat geval blijkt J. Holemans volgens de briefschrijver een “hogere” status te hebben en was hij geliefder of intelligenter dan de stichter, want Jan Holemans wist het Davidsfonds tot een hogere graad
van bloei en vooruitgang te brengen. – Wat volgens latere kranteberichten ook effectief gebeurt.
HET HANDELSBLAD – Zat 11/12/1897
Nieuws uit Boom – Gemeenteraad – Gisteren vergaderde onze gemeenteraad en stemde achtereenvolgens de begrootingen voor 1898 voor het gasthuis, het armbestuur en de gemeente.
In de loop der zitting was er spraak over het stelsel van verlichting dat te Boom zal worden toegepast, wanneer het kontrakt met de gaz, dat binnen een viertal jaren ten einde loopt, zal moeten vernieuwd of veranderd worden. Het schepencollege verklaarde zich van nu af aan reeds met die zaak te zullen bezig houden en overal inlichtingen ten zullen inwinnen om onze schoone gemeente bij het begin der 20e E. eene puike verlichting te bezorgen.
HET HANDELSBLAD – Zon/Maa 19 en 20/1897
Nieuws uit Boom – Xaverianen – Vandaag is het feest in ons bloeiend werkmansgenootschap der Xaverianen met zijn 1000 leden. Heden morgend plechtigheid in de kerk en dezen avond feest in den Katholieken Kring. Het schoone drame “Simon Turchi” wordt vandaag opgevoerd voor de vrouwelijke huisgenooten der leden, met Kerstmis voor de leden zelf, en zondag aanstaande voor het publiek Davidsfonds – In den loop der week hield het Davidsfonds eene bestuursvergadering te Boom, om te samen met afgeveerdigden van het gemeentebestuur, het eeuwfeest te
bespreken van Onze Boeren, die op het einde der vorige eeuw, ook hier te Boom, zoo dapper streden voor het behoud van eigen heerd en eigen geloof Een nieuwe, vergadering is belegd tegen donderdag aanstaande, ten einde alsdan een bepaald komiteit samen te stellen, gelast met het opmaken van een feestprogram en de uitvoering
van hetzelve te verzekeren.
Feest – Op 19 januari zal het Davidsfonds een feest inrichten dat om zoo te zeggen zal dienen als voorbereiding tot de groote feestviering van de Boerenkrijg. Dit groote geschiedkundig feit zal er op worden besproken door M. Jan De Block van Puurs. Bewust eindigen we deze tocht doorheen oude kranten juist honderd jaar geleden, op de
vooravond van “de grote feestviering van de Boerenkrijg”.
Toekomend jaar -in 1998- zal het 200 jaar geleden zijn dat onze priesters en boeren vochten voor “outer en heerd”. Honderd
jaar geleden werd te Hasselt (o.m. onder impuls van het Davidsfonds) een monument opgericht voor de herdenking van de Boerenkrijg. Onnodig te herhalen dat in de Rupelstreek en in Klein-Brabant een bloedig stuk geschiedenis werd gemaakt tijdens deze opstand. Velerlei initiatieven, die nu reeds gepland zijn, zullen volgend jaar n.a.v. dit tweede millennium doorgang vinden op de meest diverse plaatsen en momenten. Ook de geschiedkundige studiegroep “Ten Boome” zal haar duit in het zakje doen.
