Terug naar overzicht jaarboek 1997-1998
(Foto: archief Lombaerts gemeente Boom O-39)
door Marcel Vereycken, secretaris Ten Boome
Vrijdag, 30 januari 1998, dag op dag 100 jaar geleden, werd de Boomse kunstschilder Robert Lombaerts1Geboren op zondag 30 januari 1898 Boom. Overleden op maandag 12 augustus 1985 te Boom geboren. Wat zou er deze verjaardag meer luister bijbrengen dat het opzetten van een huldetentoonstelling, die de veelzijdige artistieke persoonlijkheid van Robert Lombaerts kon belichten.
Mevrouw Robert Lombaerts-Van den Bril2Geboren op zondag 23 november 1919 te Boom. Overleden op zaterdag 19 januari 2019 te Boom spaarde geen moeite om uit een schat originele en nooit eerder getoonde schetsen van typische Boomse hoekjes, die aquarellen te sorteren, die de liefde van de kunstenaar voor zijn geboortestreek bijzonder onderlijnden. Deze aquarellen werden geconfronteerd met foto’s die de actuele toestand van het landschap weergeven. Door deze vergelijking werd een bijzondere geschiedkundige bijdrage geleverd over Boom, het geboortedorp dat Robert Lombaerts zo nauw aan het hart lag.
Robrecht (Robert) Lombaerts werd op 30 januari 1898 te Boom geboren als tiende kind van Nicolaas Frans Popo Lombaerts en van Petronella Louisa Staes, die in de Kerkhofstraat, 34 woonden.
Robrecht (Robert) Lombaerts werd op 30 januari 1898 te Boom geboren als tiende kind van Nicolaas Frans Popo Lombaerts en van Petronella Louisa Staes, die in de Kerkhofstraat, 34 woonden.
Vader Lombaerts was schilder van beroep, moeder verkocht schildersgerief. Nauwelijks drie jaar oud verloor Robert zijn vader. Zijn oudere zussen, voornamelijk Anna, Amelia en Maria, bewust van hun verantwoordelijkheid, sprongen moeder bij in de opvoeding van het kroost. Zij gaven Robert een streng christelijke opvoeding mee die Robert zijn ganse leven consequent zou uitdragen.
De schilderijen die de huiskamer sierden en de verhalen die zijn broers en zussen er bij vertelden oefenden een grote invloed op de kleine Robert uit, die alzo een geïdealiseerde vaderfiguur kon ontwikkelen ter compensatie van ‘t gemis dat de vroegtijdige dood van vader deed voelen.
De schilderijen die de huiskamer sierden en de verhalen die zijn broers en zussen er bij vertelden oefenden een grote invloed op de kleine Robert uit, die alzo een geïdealiseerde vaderfiguur kon ontwikkelen ter compensatie van ‘t gemis dat de vroegtijdige dood van vader deed voelen.
De gave voor het tekenen komt bij de kleine Robert op zeer jonge leeftijd tot uiting en werd door de huisgenoten positief aangewakkerd. Na de lagere school bij de Broeders van de Christelijke Scholen komt Robert op het O.-L.-Vrouwcollege terecht, waar in die tijd het Franse taalstelsel nog van kracht was. Op 15-jarige ouderdom kreeg hij het voor mekaar zijn eerste toneeldecor te ontwerpen en schilderde hij een Forum Romanum. Vier levensgrote kartonnen beelden onderlijnden de machtige indruk die door het Forum werd gewekt.
Gedurende de wereldoorlog 1914-1918 volgt hij de Normaalschool te Mechelen en bekwaamt hij zich in het tekenen te Laken en te Nijvel. Met succes behaalde hij voor de Middenjury het diploma wetenschappelijk tekenen, de start van een lange loopbaan in het onderwijs. De eerste vijfjaren geeft hij les in het Vrij Katholiek Net en wordt dan benoemd aan de Rijksmiddelbare Jongensschool van Boom, om later over te stappen naar het Koninklijk Atheneum, waar hij tot bij zijn op ruststelling in 1958 bleef onderwijzen.
Gedurende de wereldoorlog 1914-1918 volgt hij de Normaalschool te Mechelen en bekwaamt hij zich in het tekenen te Laken en te Nijvel. Met succes behaalde hij voor de Middenjury het diploma wetenschappelijk tekenen, de start van een lange loopbaan in het onderwijs. De eerste vijfjaren geeft hij les in het Vrij Katholiek Net en wordt dan benoemd aan de Rijksmiddelbare Jongensschool van Boom, om later over te stappen naar het Koninklijk Atheneum, waar hij tot bij zijn op ruststelling in 1958 bleef onderwijzen.
De pensioenleeftijd was geen periode van rust. Zijn artistieke drang en zijn creativiteit dwongen hem het Boomse sociale leven te beinvloeden door teken- en schilderwerk, illustraties, ontwerpen van decors, het schrijven van toneelstukken, enz.
Robert heeft gedurende zijn leven ook veel gereisd: Tirol, Italie, Spanje, Frankrijk waren zijn lievelingsreizen. Elke indruk legde hij vast in schetsboekjes om deze thuis in aquarellen uit te werken.
Robert heeft gedurende zijn leven ook veel gereisd: Tirol, Italie, Spanje, Frankrijk waren zijn lievelingsreizen. Elke indruk legde hij vast in schetsboekjes om deze thuis in aquarellen uit te werken.
Nooit heeft Robert zijn diepgelovig mens-zijn onder stoelen of banken gestoken. Vele religieuze taferelen en werken getuigen hiervan (o.a. de kruisweg in de kerk van het H. Hart en de
ontwerpen voor de Maria-Ommegang) en bepaalde stillevens stralen een zekere mystiek uit. Zo kennen vele Bomenaars Robert Lombaerts hun leraar, hun medewerker, hun vriend aan wie ze
een dankbare herinnering bewaren.
ontwerpen voor de Maria-Ommegang) en bepaalde stillevens stralen een zekere mystiek uit. Zo kennen vele Bomenaars Robert Lombaerts hun leraar, hun medewerker, hun vriend aan wie ze
een dankbare herinnering bewaren.
De heer Guido Van Dijck3Geboren op zaterdag 29 april 1944, overleden op woensdag 2 januari 2019, schepen van Cultuur, nam de gelegenheid te baat om de talrijk opgekomen schare sympathisanten als volgt toe te spreken:
Geachte Mevrouwen en Heren Schepenen, leden van de gemeenteraad en OCMW-Raad,
Geachte collega Schepen van de gemeente Hemiksem,
Geachte voorzitter, bureauleden en leden van de Cultuurraad,
Waarde mevrouw Robert Lombaerts – Van den Bril,
Dames en Heren,
Het is met bijzonder genoegen dat ik u deze avond in onze zaal “Robert Lombaerts ” mag verwelkomen voor de officiële opening van een huldetentoonstelling, gewijd aan de Boomse kunstenaar Robert Lombaerts.Deze eerste tentoonstelling van het gemeentelijk cultureel werkjaar 1998 is voor het gemeentebestuur een voor mij in het bijzonder een zeer belangrijke gebeurtenis. Precies 100 jaar
geleden, op 30 januari 1898, werd Robert Lombaerts geboren. Een verjaardag die wij, samen met mevrouw Lombaerts – Van den Bril, niet ongemerkt wilden laten voorbijgaan.
Dit is een hulde aan Robert Lombaerts, maar ik wil bij deze gelegenheid ook zijn echtgenote in de bloemetjes zetten.
Tenslotte heeft zij de herinnering aan Robert Lombaerts levend gehouden. Mevrouw Lombaerts werkte actief mee aan de retrospectieve tentoonstelling die wij in 1995 organiseerden, hier in ons gemeentehuis. Zij schonk de gemeente vervolgens meer dan 60 schilderijen4De schilderijen werden in 2019 door Jo de Groote gefotografeerd. De foto’s werden opgenomen in de inventaris van het archief Lombaerts dat bij Ten Boome berust. Je kan deze inventaris op onze website raadplegen en het schitterende resultaat van de huldetentoonstelling, die wij vandaag aan u voorstellen, is hoofdzakelijk te danken aan haar initiatief en haar inzet. Zij selecteerde zorgvuldig de tentoon te stellen schetsen, liet ze op eigen kosten inlijsten, werkte samen met de heer Luc Verlinden geruime tijd aan het samenstellen en vormgeven van de tentoonstelling en zorgde voor de begeleidende tekstjes.
geleden, op 30 januari 1898, werd Robert Lombaerts geboren. Een verjaardag die wij, samen met mevrouw Lombaerts – Van den Bril, niet ongemerkt wilden laten voorbijgaan.
Dit is een hulde aan Robert Lombaerts, maar ik wil bij deze gelegenheid ook zijn echtgenote in de bloemetjes zetten.
Tenslotte heeft zij de herinnering aan Robert Lombaerts levend gehouden. Mevrouw Lombaerts werkte actief mee aan de retrospectieve tentoonstelling die wij in 1995 organiseerden, hier in ons gemeentehuis. Zij schonk de gemeente vervolgens meer dan 60 schilderijen4De schilderijen werden in 2019 door Jo de Groote gefotografeerd. De foto’s werden opgenomen in de inventaris van het archief Lombaerts dat bij Ten Boome berust. Je kan deze inventaris op onze website raadplegen en het schitterende resultaat van de huldetentoonstelling, die wij vandaag aan u voorstellen, is hoofdzakelijk te danken aan haar initiatief en haar inzet. Zij selecteerde zorgvuldig de tentoon te stellen schetsen, liet ze op eigen kosten inlijsten, werkte samen met de heer Luc Verlinden geruime tijd aan het samenstellen en vormgeven van de tentoonstelling en zorgde voor de begeleidende tekstjes.
Robert Lombaerts leeft dankzij zijn artistiek nalatenschap. Een nalatenschap die nog niet helemaal ontsloten werd. Wij kenden reeds de talrijke schilderijen die, tussen twee gasttentoonstellingen in, deze zaal sieren, maar de veelzijdigheid van het talent van Robert Lombaerts heeft nog vele voor het publiek onbekende facetten.
De met aquarelverf ingekleurde schetsen die hier voor de eerste maal worden tentoongesteld, zijn een ware revelatie. Meer dan een halve eeuw lang zijn deze kleine pareltjes verborgen gebleven; slechts intieme vrienden van de kunstenaar hebben ze mogen aanschouwen. Vandaag worden ze aan het publiek geopenbaard als een onderstreping van het ons reeds bekende talent van Robert Lombaerts.
Als Schepen voor Cultuur, maar tevens als Schepen voor Informatie en als Schepen voor Toerisme, wens ik mijn steentje bij te dragen aan de verdere bekendmaking van het werk van Robert Lombaerts. Volgend op deze tentoonstelling zal ik een voorstel uitwerken voor het publiceren van een brochure. Een brochure in de aard van de vorige, die werd genoemd “Kunst in het gemeentehuis, een culturele zoektocht”. Alle Bomenaars zullen in de loop van dit jaar een Boom retro ontvangen. En hoe kan men het heden beter vergelijken met het verleden dan aan de hand van deze aquarellen en deze hedendaagse foto ’s?
De met aquarelverf ingekleurde schetsen die hier voor de eerste maal worden tentoongesteld, zijn een ware revelatie. Meer dan een halve eeuw lang zijn deze kleine pareltjes verborgen gebleven; slechts intieme vrienden van de kunstenaar hebben ze mogen aanschouwen. Vandaag worden ze aan het publiek geopenbaard als een onderstreping van het ons reeds bekende talent van Robert Lombaerts.
Als Schepen voor Cultuur, maar tevens als Schepen voor Informatie en als Schepen voor Toerisme, wens ik mijn steentje bij te dragen aan de verdere bekendmaking van het werk van Robert Lombaerts. Volgend op deze tentoonstelling zal ik een voorstel uitwerken voor het publiceren van een brochure. Een brochure in de aard van de vorige, die werd genoemd “Kunst in het gemeentehuis, een culturele zoektocht”. Alle Bomenaars zullen in de loop van dit jaar een Boom retro ontvangen. En hoe kan men het heden beter vergelijken met het verleden dan aan de hand van deze aquarellen en deze hedendaagse foto ’s?
Ondertussen nodig ik u, geachte aanwezigen, uit om mee te werken aan de promotie van deze tentoonstelling door familie, vrienden en kennissen aan te sporen om hier in de periode tot 15 februari een kijkje te komen nemen. Misschien wil u zelfs een exemplaar van de bijzonder mooie affiche, die in de hal beschikbaar ligt, meenemen en ophangen.
Mevr. Lombaerts. Op elke vernissage in deze zaal is u aanwezig. U weet dat wij de exposanten altijd uitnodigen om de opening wat te activeren. Niet altijd een gemakkelijke opdracht, maar natuurljjk ging u daarop in. Daarom vraag ik jullie aandacht voor een muzikaal intermezzo door Gerd Lombaerts en Johan Uytterschaut. Vervolgens verleen ik graag het woord aan de heer Jan Walgrave, conservator van de Provinciale Musea van Antwerpen.
lk dank u.
Mevr. Lombaerts. Op elke vernissage in deze zaal is u aanwezig. U weet dat wij de exposanten altijd uitnodigen om de opening wat te activeren. Niet altijd een gemakkelijke opdracht, maar natuurljjk ging u daarop in. Daarom vraag ik jullie aandacht voor een muzikaal intermezzo door Gerd Lombaerts en Johan Uytterschaut. Vervolgens verleen ik graag het woord aan de heer Jan Walgrave, conservator van de Provinciale Musea van Antwerpen.
lk dank u.
Na het gesmaakte eerste muzikale intermezzo hield de heer Jan Walgrave, conservator van de Provinciale Musea te Antwerpen volgende lofrede:
Bij de viering van een honderdjarige neigt men het hoofd in eerbied…
Niet dat ouder worden op zich een verdienste is, maar een eeuw spreekt tot de verbeelding.
Honderd jaar zet aan tot nadenken en geeft aanleiding tot diverse reacties.
Bijvoorbeeld: negen jaar geleden ging ik August Gillé opzoeken in Bonheiden in voorbereiding van een expositie. Gillé was 97 jaar en maakte nog elke dag een kunstwerk. Terwijl ik met hem bezig
was, liep mijn zoon van 14 jaar een klein uur door het grote en luchtige, zonnige huis waarin alle deuren openstonden: in alle kamers stonden stapels schilderijen van zijn beginperiode tot
Bij de viering van een honderdjarige neigt men het hoofd in eerbied…
Niet dat ouder worden op zich een verdienste is, maar een eeuw spreekt tot de verbeelding.
Honderd jaar zet aan tot nadenken en geeft aanleiding tot diverse reacties.
Bijvoorbeeld: negen jaar geleden ging ik August Gillé opzoeken in Bonheiden in voorbereiding van een expositie. Gillé was 97 jaar en maakte nog elke dag een kunstwerk. Terwijl ik met hem bezig
was, liep mijn zoon van 14 jaar een klein uur door het grote en luchtige, zonnige huis waarin alle deuren openstonden: in alle kamers stonden stapels schilderijen van zijn beginperiode tot
wat hij gisteren had gemaakt. Als hij terug bij ons kwam, vroeg Gillé hem wat hij had gedaan. Ik heb een wandeling gemaakt door bijna 100 jaar, zei hij. Ik denk dat veel oude mensen hun leven ook kunnen zien als een korte wandeling, want de tijd gaat enorm snel voorbij en lijkt steeds sneller te gaan als je in jaren verder opschuift.
lk denk ook aan professor Dr. Abraham Hammacher, eredirecteur van het Kröller-Müller Museum in Otterlo (NL), die op 11 december van vorig jaar 100 is geworden. Hij bezit nog steeds een ongelooflijk klaar oordeel over het kunstgebeuren en reist nog naar Italie en New York zoals wij naar Antwerpen of Brussel gaan. Bewonderenswaardig!
Met Robert Lombaerts ligt het enigszins, maar niet helemaal anders. Hij vertoeft met al dat moois tegen de wand tastbaar in ons midden, en misschien hoort hij wat hier gezegd wordt. Hij is in 1985 overgestapt naar een andere vorm van leven en zou op deze wereld vandaag 100 geworden zijn. De huidige expositie is met die aanleiding op het getouw gezet en ze illustreert ten volle de ver reikende betekenis en de impact van deze kunstenaar.
De tentoonstelling getuigt van hoe het er hier uitzag zoals hij het bekeek en evalueerde. Tegenover de prachtige beelden waarmee de fotograaf diezelfde plekken heeft gezien en vastgelegd, is de tentoonstelling een hommage aan het observatievermogen, de eenvoud en de oprechtheid van de schilder.
Robert Lombaerts heeft zijn inspiratie blijven zoeken in de werkelijkheid rond zich, wars van alle modeverschijnselen, -ismen en abstracte theorieën, zoals enkele van zijn generatiegenoten, stille maar uitstekende artiesten: Armand Deweerdt, Jozef Vinck, een Marcel Stobbaerts, de reeds genoemde August Gillé. Ik noem de vergeten generatie, want ze maakten prachtige kunstwerken in een klassieke stijl in een tijd dat de kunstwereld alleen oog had voor de
surrealisten en abstracten. Het was hen nooit te min om de meest eenvoudige plaatsen op een schets of schilderij vast te leggen. Geen enkel artistiek genre en geen enkel onderwerp is op zich te beoordelen, het komt erop aan wat je ermee aanvangt.
Omdat Robert Lombaerts nooit wou exposeren en nooit een werk heeft verkocht – wel weggeschonken – belichaamt hij de meest authentieke, vrijgevochten versie van de kunstenaar.” kunst maken omdat je zonder dit te doen niet kan leven, wat de anderen er ook van denken. De onmacht om geen kunst te maken.
De onafwendbare confrontatie met zichzelf klein en simpel menselijk wezen. In zijn druk sociaal leven, zijn werk voor de verenigingen en clubs van Boom maakte hij toegepaste kunst: de vlaggen, decors, gelegenheidsgrafiek stonden in dienst van een ander doel dan de kunst zelf.
Maar als kunstenaar deed hij wat een echte kunstenaar moet doen: hij ging inspiratie oogsten in de natuur en sloot zich dan op in zijn kleine koninkrijk, zijn atelier, waar hij zich uitleefde in pure individuele expressie. Op zijn vele omzwervingen werd hij ontroerd door de glans van een verloren hoek groen, de verlatenheid van een oud huis, de nostalgie van een schip op een kanaal. Het oneindige van een horizon poogde hij te vatten op de eindigheid van een stuk
papier. Aan alles kon hij zijn emotie en zijn vermogen tot beelding kwijt: bomen langs de weg, bloemen in een tuin, een paar badkarren op het Noordzeestrand. Als hij thuis kwam, werden die eerste spontane indrukken verder uitgewerkt met behulp van wat hij gezien had, maar nog niet op papier stond en met een scherp visueel geheugen levendig werd gehouden.
De tentoonstelling getuigt van hoe het er hier uitzag zoals hij het bekeek en evalueerde. Tegenover de prachtige beelden waarmee de fotograaf diezelfde plekken heeft gezien en vastgelegd, is de tentoonstelling een hommage aan het observatievermogen, de eenvoud en de oprechtheid van de schilder.
Robert Lombaerts heeft zijn inspiratie blijven zoeken in de werkelijkheid rond zich, wars van alle modeverschijnselen, -ismen en abstracte theorieën, zoals enkele van zijn generatiegenoten, stille maar uitstekende artiesten: Armand Deweerdt, Jozef Vinck, een Marcel Stobbaerts, de reeds genoemde August Gillé. Ik noem de vergeten generatie, want ze maakten prachtige kunstwerken in een klassieke stijl in een tijd dat de kunstwereld alleen oog had voor de
surrealisten en abstracten. Het was hen nooit te min om de meest eenvoudige plaatsen op een schets of schilderij vast te leggen. Geen enkel artistiek genre en geen enkel onderwerp is op zich te beoordelen, het komt erop aan wat je ermee aanvangt.
Omdat Robert Lombaerts nooit wou exposeren en nooit een werk heeft verkocht – wel weggeschonken – belichaamt hij de meest authentieke, vrijgevochten versie van de kunstenaar.” kunst maken omdat je zonder dit te doen niet kan leven, wat de anderen er ook van denken. De onmacht om geen kunst te maken.
De onafwendbare confrontatie met zichzelf klein en simpel menselijk wezen. In zijn druk sociaal leven, zijn werk voor de verenigingen en clubs van Boom maakte hij toegepaste kunst: de vlaggen, decors, gelegenheidsgrafiek stonden in dienst van een ander doel dan de kunst zelf.
Maar als kunstenaar deed hij wat een echte kunstenaar moet doen: hij ging inspiratie oogsten in de natuur en sloot zich dan op in zijn kleine koninkrijk, zijn atelier, waar hij zich uitleefde in pure individuele expressie. Op zijn vele omzwervingen werd hij ontroerd door de glans van een verloren hoek groen, de verlatenheid van een oud huis, de nostalgie van een schip op een kanaal. Het oneindige van een horizon poogde hij te vatten op de eindigheid van een stuk
papier. Aan alles kon hij zijn emotie en zijn vermogen tot beelding kwijt: bomen langs de weg, bloemen in een tuin, een paar badkarren op het Noordzeestrand. Als hij thuis kwam, werden die eerste spontane indrukken verder uitgewerkt met behulp van wat hij gezien had, maar nog niet op papier stond en met een scherp visueel geheugen levendig werd gehouden.
De schets werd een aquarel, een olieverfschilderij dat hij niet steeds voor ogen had bij de eerste vastlegging van de indrukken, maar dat steeds tot de mogelijkheden bleef behoren. Dat weergeven in zijn eigen handschrift, zijn eigen artistieke poot behoorde tot de grote genoegens van zijn mooi kunstenaarsleven.
De waarde van Robert Lombaerts ligt in de authenticiteit en het koesteren van de eeuwige constanten in de vormgeving en daar komt men steeds naar terug, wees maar gerust, de experimentele avant-garde zal wel nieuwe varianten vinden, maar nooit een nieuwe orde. De wetten van de compositie zijn natuurwetten, waar niemand omheen kan, zoals de zwaartekracht en de wisseling van de seizoenen. Kunst heeft altijd een esthetische context, hoe
experimenteel die ook is, hoe sterk ze ook overhelt naar loutere overtuigingskracht.
Esthetiek dus, die altijd te maken heeft met de menselijke aard. Die aard streeft een evenwicht na, kijk maar naar de symmetrie in onze bouw, van alles één in het midden of twee aan weerszijden, onze neus tussen twee oren, zelfs twee helften hersenen. Een mens wordt alleen maar uit zijn evenwicht gebracht door zijn gevoelens, maar zijn hart zit dan ook niet in het midden. Evenwicht, dus, wil zeggen dat contrasten mekaar oproepen. Wie licht zegt, heeft het ook over
donker en ongewild zorgt hij voor een balans. Tegenover ieder begrip staat een tegenbegrip dat steeds wijst op tweedeligheid, op symmetrie dus. Maar zoveel penseelstreken liggen tussen
licht en donker, tussen groen en blauw, noord-noord-west of noord-west-west “La vérité est dans les nuances” zegt mijn oude moeder altijd de waarheid ligt zo vaak tussenin en kunst kan alleen maar waar zijn, anders is ze niet. Deze subtiliteiten van het tussenin doorgronden in kleur en compositie, ze aanwenden en naar je hand zetten, dat zijn de knepen van het vak, dat is wat een eenvoudig landschap aan Robert Lombaerts zelf zoveel vreugde verschafte en
wat het ook geloofwaardig maakt en dat is nooit mogelijk zonder vertrouwen. Kunst die geen vorm van vertrouwen schenkt, bestaat niet.
De waarde van Robert Lombaerts ligt in de authenticiteit en het koesteren van de eeuwige constanten in de vormgeving en daar komt men steeds naar terug, wees maar gerust, de experimentele avant-garde zal wel nieuwe varianten vinden, maar nooit een nieuwe orde. De wetten van de compositie zijn natuurwetten, waar niemand omheen kan, zoals de zwaartekracht en de wisseling van de seizoenen. Kunst heeft altijd een esthetische context, hoe
experimenteel die ook is, hoe sterk ze ook overhelt naar loutere overtuigingskracht.
Esthetiek dus, die altijd te maken heeft met de menselijke aard. Die aard streeft een evenwicht na, kijk maar naar de symmetrie in onze bouw, van alles één in het midden of twee aan weerszijden, onze neus tussen twee oren, zelfs twee helften hersenen. Een mens wordt alleen maar uit zijn evenwicht gebracht door zijn gevoelens, maar zijn hart zit dan ook niet in het midden. Evenwicht, dus, wil zeggen dat contrasten mekaar oproepen. Wie licht zegt, heeft het ook over
donker en ongewild zorgt hij voor een balans. Tegenover ieder begrip staat een tegenbegrip dat steeds wijst op tweedeligheid, op symmetrie dus. Maar zoveel penseelstreken liggen tussen
licht en donker, tussen groen en blauw, noord-noord-west of noord-west-west “La vérité est dans les nuances” zegt mijn oude moeder altijd de waarheid ligt zo vaak tussenin en kunst kan alleen maar waar zijn, anders is ze niet. Deze subtiliteiten van het tussenin doorgronden in kleur en compositie, ze aanwenden en naar je hand zetten, dat zijn de knepen van het vak, dat is wat een eenvoudig landschap aan Robert Lombaerts zelf zoveel vreugde verschafte en
wat het ook geloofwaardig maakt en dat is nooit mogelijk zonder vertrouwen. Kunst die geen vorm van vertrouwen schenkt, bestaat niet.
Naast dit kunstenaarschap heeft Robert Lombaerts ons nog wat anders meegegeven: een schat aan iconografische documenten over Boom en omstreken. Dank zij zijn opmerkingsgave en zijn liefde voor de natuurgetrouwheid weten we precies hoe zovele plaatsen in de omgeving er vroeger hebben uitgezien. Het moet voor de fotograaf en zijn begeleiders een boeiende opgave geweest zijn die landschappen te situeren en het uitzicht aan het einde van deze eeuw te confronteren. Sommige ingrepen van de mens op zijn verleden omgeving lijken onthutsend, wars van alle respect, zelfdestructief en beeldenstormelijk. ls dat zo?
Veranderingen dringen zich op door de aangroei van de bevolking en het verkeer, een gezondmaking van de woonplaatsen, een gewijzigde mentaliteit. We kunnen niet alle monumenten en landschappen voor onze culturele duiding en identiteit bewaren. Maar in die structurele ingrepen in het leefmilieu moet het welzijn en het goedgevoelen van de mens centraal staan. Ik ben ervan overtuigd dat Robert Lombaerts daarmee zou instemmen. Ik denk bovendien dat dit een geschikt ogenblik is om u van harte te danken voor uw aandacht.
Veranderingen dringen zich op door de aangroei van de bevolking en het verkeer, een gezondmaking van de woonplaatsen, een gewijzigde mentaliteit. We kunnen niet alle monumenten en landschappen voor onze culturele duiding en identiteit bewaren. Maar in die structurele ingrepen in het leefmilieu moet het welzijn en het goedgevoelen van de mens centraal staan. Ik ben ervan overtuigd dat Robert Lombaerts daarmee zou instemmen. Ik denk bovendien dat dit een geschikt ogenblik is om u van harte te danken voor uw aandacht.
Een tweede intermezzo luidde de toespraak van de heer Leo De Saeger, dienstdoend burgemeester, in:
Geachte Mevrouwen en Heren Schepenen,
Geachte mevrouwen en heren Gemeenteraadsleden en OCMW-Raadsleden,
Geachte leden van de Cultuurraad,
Mr. de Vrederechter,
Waarde mevrouw Robert Lombaerts – Van den Bril,
Geachte genodigden,
Geachte mevrouwen en heren Gemeenteraadsleden en OCMW-Raadsleden,
Geachte leden van de Cultuurraad,
Mr. de Vrederechter,
Waarde mevrouw Robert Lombaerts – Van den Bril,
Geachte genodigden,
Onze burgemeester, de heer Patrick Marnef kan wegens verblijf in het buitenland niet aanwezig zijn op deze belangrijke vernissage. Hij laat zich met oprechte spijt verontschuldigen en heeft mij verzocht om namens hem hier de honneurs waar te nemen. Wat ik met veel
genoegen zal doen.
Zoals door de Schepen voor Cultuur in zijn welkomstwoord reeds gezegd, is deze tentoonstelling voor het gemeentebestuur een belangrijke gebeurtenis. Robert Lombaerts is voor ons altijd een belangrijke figuur geweest in het culturele leven van onze gemeente. Wij hebben gemeend dit in eerste instantie te moeten honoreren door, ter gelegenheid van de in gebruikneming van ons nieuw gemeentehuis in 1993, de zaal waarin wij ons nu bevinden naar hem te noemen. Tussen de gasttentoonstellingen in hangt hier een belangrijke selectie van schilderijen van Robert Lombaerts die ons door zijn echtgenote welwillend zijn geschonken. Wij zijn
er fier op dat deze werken zich in ons gemeentelijk kunstpatrimonium bevinden en wij koesteren ze. Ter gelegenheid van menige ontvangst en plechtigheid in deze zaal heb ik deze werken naar waarde leren schatten en heb er de aandacht van menig bezoeker op gevestigd. Ik dacht van Robert Lombaerts het beste en belangrijkste gezien te hebben.
De tentoonstelling, die wij hier vanavond aan u voorstellen, heeft mij echter verrast. De eenvoud en de charme van deze kleine aquarelschetsen in hun prachtig accentuerende omkadering, is een streling voor het oog. Robert Lombaerts wist met enkele potloodschetsen, die later op geheugen werden ingekleurd,
de sfeer van talrijke hoekjes van onze gemeente te vatten.
Deze tentoonstelling kan op meer dan één manier bekeken worden. Er is een louter artistieke, maar er is ook het iconografische en historische aspect. Als Schepen voor Openbare Werken –
en mijn college van Ruimtelijke Ordening en Stedenbouw zal mij hierin wellicht bijtreden – ben ik vooral geboeid door de illustratie van de wijzigingen die onze gemeente in ruim een halve eeuw heeft ondergaan. Deze wijzigingen zijn talrijk en ingrijpend. Vele mooie plekjes zijn verdwenen onder het geweld van de kleibaggers, enerzijds de rijkdom van onze gemeente, maar anderzijds de oorzaak van het maanlandschap dat het niet zo fraaie uithangbord van onze gemeente was. Andere weerstonden niet of nauwelijks de tand des tijds en de vooruitgang. Gelukkig heeft Robert Lombaerts met vaardige hand en scherpe blik dit verleden voor ons bewaard en kunnen wij vandaag, dank zij de mooie foto ’s van de heren Luc Verlinden en René Van Linden, de vergelijking maken.
genoegen zal doen.
Zoals door de Schepen voor Cultuur in zijn welkomstwoord reeds gezegd, is deze tentoonstelling voor het gemeentebestuur een belangrijke gebeurtenis. Robert Lombaerts is voor ons altijd een belangrijke figuur geweest in het culturele leven van onze gemeente. Wij hebben gemeend dit in eerste instantie te moeten honoreren door, ter gelegenheid van de in gebruikneming van ons nieuw gemeentehuis in 1993, de zaal waarin wij ons nu bevinden naar hem te noemen. Tussen de gasttentoonstellingen in hangt hier een belangrijke selectie van schilderijen van Robert Lombaerts die ons door zijn echtgenote welwillend zijn geschonken. Wij zijn
er fier op dat deze werken zich in ons gemeentelijk kunstpatrimonium bevinden en wij koesteren ze. Ter gelegenheid van menige ontvangst en plechtigheid in deze zaal heb ik deze werken naar waarde leren schatten en heb er de aandacht van menig bezoeker op gevestigd. Ik dacht van Robert Lombaerts het beste en belangrijkste gezien te hebben.
De tentoonstelling, die wij hier vanavond aan u voorstellen, heeft mij echter verrast. De eenvoud en de charme van deze kleine aquarelschetsen in hun prachtig accentuerende omkadering, is een streling voor het oog. Robert Lombaerts wist met enkele potloodschetsen, die later op geheugen werden ingekleurd,
de sfeer van talrijke hoekjes van onze gemeente te vatten.
Deze tentoonstelling kan op meer dan één manier bekeken worden. Er is een louter artistieke, maar er is ook het iconografische en historische aspect. Als Schepen voor Openbare Werken –
en mijn college van Ruimtelijke Ordening en Stedenbouw zal mij hierin wellicht bijtreden – ben ik vooral geboeid door de illustratie van de wijzigingen die onze gemeente in ruim een halve eeuw heeft ondergaan. Deze wijzigingen zijn talrijk en ingrijpend. Vele mooie plekjes zijn verdwenen onder het geweld van de kleibaggers, enerzijds de rijkdom van onze gemeente, maar anderzijds de oorzaak van het maanlandschap dat het niet zo fraaie uithangbord van onze gemeente was. Andere weerstonden niet of nauwelijks de tand des tijds en de vooruitgang. Gelukkig heeft Robert Lombaerts met vaardige hand en scherpe blik dit verleden voor ons bewaard en kunnen wij vandaag, dank zij de mooie foto ’s van de heren Luc Verlinden en René Van Linden, de vergelijking maken.
We kunnen met enige romantiek treuren om een vergaan of sterk gewijzigd landschap dat ons via de schetsen en schilderijen van Robert Lombaerts bijna idyllisch overkomt. Maar we mogen ons hierin niet vergissen: de levensomstandigheden van toen waren, zoals overal, hard en soms onmenselijk, de meeste woningen hadden weinig of geen comfort, de straten waren of stoffige aardewegen of nauwelijks te betreden slijkpoelen. Wij hebben onze leefomgeving in
de loop van de jaren steeds gewijzigd om ze te verbeteren, daar waar het mogelijk was.
Ondertussen eiste ook de vooruitgang zijn tol: in de jaren van het ontstaan van deze schetsen reed er nauwelijks een auto door de straten van onze gemeente. Nu vormt deze drang naar zo groot mogelijke mobiliteit een van onze voornaamste hoofdbrekers, die wij trachten op te lossen met mobiliteits- en verkeersplannen, zware investeringen in wegenaanleg en verkeersveiligheid. Dit grondig ingrijpen op onze omgeving, om aan de gewijzigde behoeften te
kunnen voldoen, heeft het aanschijn van onze gemeente grondig gewijzigd.
Dit maakt van deze tentoonstelling niet enkel een artistiek feest maar ook een stedenbouwkundig retrospectieve die onze inwoners allicht niet onberoerd zal laten.
Ik dank mevrouw Robert Lombaerts – Van Den Bril namens het gemeentebestuur en alle Bomenaars voor dit schitterende initiatief en ik dank tevens al diegenen die hun actieve medewerking aan de realisatie van deze tentoonstelling hebben verleend. Zij is een waardige hulde aan de veelzijdige en getalenteerde Boomse kunstenaar Robert Lombaerts die vandaag, honderd jaar geleden, het levenslicht zag.
En hiermee heb ik de eer om deze huldetentoonstelling officieel voor geopend te verklaren. Echter niet zonder eerst de bloemetjes, die onze cultuurschepen daarstraks figuurlijk aan mevrouw Lombaerts aanreikte, nu ook werkeljjk aan haar te overhandigen met ons aller dank.
de loop van de jaren steeds gewijzigd om ze te verbeteren, daar waar het mogelijk was.
Ondertussen eiste ook de vooruitgang zijn tol: in de jaren van het ontstaan van deze schetsen reed er nauwelijks een auto door de straten van onze gemeente. Nu vormt deze drang naar zo groot mogelijke mobiliteit een van onze voornaamste hoofdbrekers, die wij trachten op te lossen met mobiliteits- en verkeersplannen, zware investeringen in wegenaanleg en verkeersveiligheid. Dit grondig ingrijpen op onze omgeving, om aan de gewijzigde behoeften te
kunnen voldoen, heeft het aanschijn van onze gemeente grondig gewijzigd.
Dit maakt van deze tentoonstelling niet enkel een artistiek feest maar ook een stedenbouwkundig retrospectieve die onze inwoners allicht niet onberoerd zal laten.
Ik dank mevrouw Robert Lombaerts – Van Den Bril namens het gemeentebestuur en alle Bomenaars voor dit schitterende initiatief en ik dank tevens al diegenen die hun actieve medewerking aan de realisatie van deze tentoonstelling hebben verleend. Zij is een waardige hulde aan de veelzijdige en getalenteerde Boomse kunstenaar Robert Lombaerts die vandaag, honderd jaar geleden, het levenslicht zag.
En hiermee heb ik de eer om deze huldetentoonstelling officieel voor geopend te verklaren. Echter niet zonder eerst de bloemetjes, die onze cultuurschepen daarstraks figuurlijk aan mevrouw Lombaerts aanreikte, nu ook werkeljjk aan haar te overhandigen met ons aller dank.
Een gesmaakte en fijne receptie besloot deze wel gelukte avond.
Het archief Lombaerts werd geschonken ana de Geschiedkundige Studiegroep Ten Boome vzw die een complete inventaris opmaakte.
